آواره های سودان جنوبی در اوگاندا

برای بسیاری از پناهجویان سودان جنوبی "مرکز ترانزیتی نیومانزی" در شمال اوگاندا، اولین مرجع است. جنگ ها در وطن شان سبب شده است که آنها راه پر مشقت را پای پیاده و یا با لاری های کاملاً مملو طی کرده و خود را به این کمپ مهاجران برسانند. کمپ نیومانزی یکی از مراکز زیاد جذب مهاجران در منطقۀ ادیومانی اوگندا در مرز با سودان جنوبی است. زمانی که فراریان جنگ به این کمپ میرسند، از سوی ادارۀ ملل متحد برای پناهجویان ثبت نام میشوند. اما از آنجاییکه این کمپ دیگر گنجایش پذیرش مهاجران بیشتر را ندارد، آنها را به اردوگاه های دیگر در اطراف آن منطقه نقل میدهند.

به اساس آمار ارایه شدۀ کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان از پایان سال 2013 تا حال تقریباً 75000 نفر از سودان جنوبی به اوگاندا فرار کرده اند. آنها خواسته اند از جنگ میان اردوی حکومت سلوا کییر رئیس جمهور سودان جنوبی و طرفداران ریک مشار نخست وزیر پیشین آن کشور خود را نجات بدهند. به قول سازمان صلیب سرخ تنها در ماه اپریل سال روان روزانه 1000 نفر از سودان جنوبی به کمپ مهاجران در اوگاندا پناه برده اند. فرِد اوپوکا از سازمان خیرۀ "ورلد ویژن" یا "دیدگاه جهانی" میگوید که 65 درصد این پناهجویان کودکان اند، که بیشتر از دیگران مورد توجه این سازمان خیریه قرار دارند. اوپوکا میگوید: «بزرگترین چالش برای پناهجویان نبود امکانات آموزشی، به ویژه برای کودکانی است که بین صنوف چهار تا هفت مکتب قرار دارند. مکاتب عمومی در نزدیکی اردوگاه ها همه مملواند و نمی توانند همه مهاجران سودان جنوبی را بپذیرند».

درس به زبان های دینکا و انگلیسی

از اینرو نوجوانان سودان جنوبی در مکاتب موقتی اردوگاه ها تدریس می شوند. آنها در پهلوی مضامین مکتب، مسایلی را در رابطه با صحت و تغذیه نیز می آموزند. انیت دینگ، یکی از معلمین ابراز خوشبینی میکند: «ما در ماه گذشته به دروس آغاز کردیم. ما به کودکان الفبا و اعداد را یاد میدهیم. ما به دو زبان درس میدهیم، یکی به زبان انگلیسی و دیگر هم به زبان مادری شان دینکا. وقتی آنها به اینجا آمدند نخست هراس داشتند که شاید اتفاقی برای شان بیفتد، اما اکنون احساس بهتر دارند. حالا آنها وقایع گذشته را کم کم فراموش میکنند."

"کودکان حالا مسرور اند"

شمار زیادی از شهروندان سودان جنوبی در کمپ های آوارگان امیدوار بودند که منازعه در کشور شان به زودی پایان یابد. اما از قرار معلوم وضعیت در این کشور نوتشکیل افریقایی آرام نمیگیرد. سازمان های خیریه نیز خود را برای یک مدت کم آماده ساخته بودند. به گفتۀ اوپوکا سازمان خیریۀ "ورلد ویژن" برای شش ماه مواد امدادی را درنظر گرفته بود و اکنون پول کافی برای ادامۀ کمک ها باقی نمانده است. اوپوکا نگران است که این سازمان مبادا مجبور شود برنامۀ کمکی خود را محدود نموده و یا حتی متوقف سازد.

مابیور دینگ نمایندۀ پناهجویان میگوید که کودکان در اوگاندا نسبت دوستان شان که در سودان جنوبی مانده اند، خوشحال اند. دینگ می افزاید که کودکان مهاجر در اوگندا در امنیت بسر می برند و مواد غذایی و امکانات آموزش در آنجا دریافت میکنند. این در حالی است که وضعیت در کشور شان وخیمتر می شود. پس از آنکه جنگجویان یکی از ملیشه های محلی روز دوشنبه شش کارمند سازمان های خیریه را به قتل رساندند، سازمان ملل متحد روز چهارشنبه گذشته اعلام کرد که 220 کارمند و مدد رسان امور توسعه یی اش را از سودان جنوبی بیرون میکند.

راه حلی در چشمرس نیست

هیچ پناهجویی نمیداند که آیا زمانی به وطن اش سودان جنوبی باز خواهد گشت، یا خیر. در آنجا در پهلوی ناآرامی های سیاسی، اکنون بیماری کشندۀ کولرا یا وبا نیز شایع شده است. به قول سازمان ملل متحد در حال حاضر بیشترین کمک های بشری به سودان جنوبی صورت میگیرد، با آنهم این کمک ها کافی نیستند. افزون بر آن مردم سودان جنوبی اکنون از خطر خشکسالی نیز فرار میکنند. سازمان ملل متحد گفته است که با بروز خشکسالی تقریباً 4 میلیون انسان در سودان جنوبی با قحطی روبرو خواهند شد.

سودان جنوبی از نگاه سیاسی آرام نمیگیرد. حکومت رئیس جمهور سلوا کییر تا حال نتوانسته است با رقیب خود ریک مشار در مورد تقسیم قدرت به توافق برسد. هرچند این دو جناح روز دوشنبه گذشته مذاکرات شان را در اتوپیا دوباره از سر گرفتند، اما تا هنوز موفقیتی در این مذاکرات دیده نمی شود.