سهم کشورهای آسیایی در "اسناد پانامه"

برخی سیاستمداران که رد پای شان در "اسناد پانامه" یافت شده است مورد انتقاد شدید قرار گرفته اند. از جمله نخست وزیر ایسلند که در این رابطه با اعتراض مردمی مواجه شده بود، از وظیفه خود کناره گیری کرده است. در آسیا نیز به عین ترتیب بسیاری رؤسای دولت ها و حکومت ها به طور غیر مستقیم در تاسیس شرکت های ظاهری بیرون مرزی موسوم به "شرکت صندوق پوستی" دست داشته اند. در این نوشته، به این موضوع نظری انداخته می شود.

سانسور اطلاعات در چین

در چین ایجاد شرکت های بیرون مرزی برای تامین ملکیت های خصوصی امری شناخته شده در بین ابرثروتمندها است. بسیاری میلیاردرهای چینی مبالغ هنگفت پول را به خارج می فرستند. برخی از آن ها برعلاوه این کار، شهروندی این کشورها را به دست می آورند تا در برگشت به قسم سرمایه گذاری خارجی در چین از سهولت هایی سود ببرند که در بخش مالیات متصور است. از آنجایی که چین هنوز از انتقالات مالی بین المللی جدا است، چنین انتقالاتی تقریباً همیشه از طریق هانگ کانگ صورت می گیرد.

در هیچ نقطه دیگر جهان مانند چین دفتر وکالت حقوقی پانامه یی موسوم به موساک فونسیک که "اسناد پانامه" در مورد آن می باشد، آن قدر دفتر زیاد ندارد. مطابق وبسایت خود شان این دفاتر در مراکز مالی مانند هانگ کانگ، شانگهای، شن ژان و بندرهایی مانند کوینگ دائو و دالیان و همچنان شهرهای ایالتی مانند ینان، هانگچو و نینگبو وجود دارند.

پس از آنکه روزنامه "زود دویچه سایتونگ" روز دوشنبه نخستین افشاگری را انتشار داد، این موضوعات در برخی رسانه های اجتماعی در چین بازتاب یافتند، اما بعداً دوباره مفقود الاثر شدند. شاید در این مورد نیز دست سانسور در کار بوده است، زیرا بسیاری کسانی که به این امور می پرداخته اند، سیاستمداران ارشد بوده اند.

کنسروسیوم بین المللی خبرنگاران تحقیقی گزارش داده است که اعضای خانواده دست کم هشت عضو بر حال و یا قدیمی دفتر سیاسی حزب کمونیست چین که درونی ترین هسته قدرت را در آن کشور تشکیل می دهد، از طریق دفتر وکالت حقوقی موساک فونیسکا شرکت های موسوم به "شرکت صندوق پستی" ایجاد کرده اند. به طور مثال گفته می شود که برادر زن شی جین پینگ رئیس جمهور چین در سال 2009 در جزایر ویرجین بریتانیا دو شرکت را ثبت کرده است. همچنان دختر لی پینگ نخست وزیر پیشین چین معاملات بیرون مرزی داشته است.

کوریای شمالی که از سال ها مورد تحریم قرار دارد

بی بی سی و روزنامه گاردین که هردو عضو کانسروسیوم بین المللی خبرنگاران تحقیقی می باشند، دریافته اند که در این اسناد شواهدی در مورد کوریای شمالی نیز وجود دارد. این ها در جمله مشتریان شرکت وکالت حقوقی موساک فونسیکا، نام یک شرکت (DCB Finance Ltd) را یافته اند که آدرس راجستر شده آن در جزایر ویرجین بریتانیا است اما در حقیقت مقر این شرکت در پیونگ یانگ می باشد.

ایران و تجارت غیر قانونی نفت

درست در سال 1988 شرکت وکالت حقوقی موساک فونسیکا در جزایر ویرجین بریتانیا یک مقر برای شرکت ایرانی "پترو پارس" ایجاد کرد. پترو پارس به مثابه میانجی بین شرکت های نفتی بین المللی و وزارت نفت ایران وظیفه انجام می داد. این به دلیل آن بود که بیل کلینتون رئیس جمهور آن زمان ایالات متحده امریکا با وضع تحریم های دوجانبه معاملات نفتی مناسبات مالی با ایران را قطع کرده بود.

پتروپارس و ارتباطش با حکومت ایران در رسانه های بین المللی هنگامی توجه را به خود جلب کرد که مقامات ایرانی در سال 2001 خواستند بی نظمی های مدیر این شرکت را در ارتباط با قرارداد بسیار هنگفت تولید گاز در ایران مورد تفتیش قرار دهند. پتروپارس مانند "دی سی بی" شرکت کوریای شمالی تا خزان 2010 مشتری شرکت وکالت حقوقی موساک فونسیکا بود. به این ارتباط معاملاتی " او اف ای سی" ( OFAC) یا اداره نظارت امریکایی پی می برد.

پاکستان: معاملات پنهانی جایدادها

در "اسناد پانامه" نام های 200 مقام بلند پایه از حلقه های سیاست، قضا و اقتضاد پاکستان نیز برملا شده است که در جمله آن ها سه فرزند نواز شریف نخست وزیر آن کشور نیز می باشد. این ها دخترش مریم صفدر و پسرانش حسن نواز شریف و حسین نواز شریف می باشند که در خارج زندگی می کنند.

طبق گزارش رسانه های پاکستانی "دان" و " پاکستان تودی" مریم صفدر، دختر نواز شریف «مالک اقتصادی» دو شرکتی است که در سال های 1993 و 1994 تاسیس شده اند. این هردو که در حوزه قضایی جزایر ویرجین بریتانیا می باشند، آدرسی در عربستان سعودی دارند.

مریم صفدر همرا با برادرش حسین نواز مالک مشترک یک شرکت دیگر می باشند. برادر دیگر شان حسن نواز شریف مالک شرکت جایدادهای (Hangon Property Holdings Ltd) است که آن هم در حوزه قضایی جزایر ویرجین بریتانیا قرار دارد.

مالیزیا: فشار فزاینده بر نخست وزیر

گفته می شود که نجیب رزاق نخست وزیر مالیزیا پس از این افشاگری ها تحت فشار بیشتر قرار گرفته است. گفته می شود یکی از پسرانش محمد نظیف الدین مالک دو "شرکت صندوق پستی" می باشد که مقر آن در جزایر ویرجین بریتانیا است. یکی از این شرکت ها دیگر فعال نیست. اینکه شرکت های متذکره چه کاری می کنند، در واقعیت امر معلوم نیست.

موضوع افشاگری در یک زمان نامناسب برای نخست وزیر مالیزیا صورت می گیرد. زیرا غیر از این نیز او به دلیل دست داشتن در یکی از بزرگترین افتضاح های اقتصادی آسیای جنوبی مورد بازخواست است.

گفته می شود که از خزانه مالی دولت مالیزیا (MDB) به طرق مشکوکی حدود 4 میلیارد دالر برون شده است. خشم زیاد از این جهت وجود دارد که حدود 680 میلیون دالر آن مستقیماً به حساب بانکی نخست وزیر رفته است.