وضعیت وخیم زنان حامله در مناطق روستایی افغانستان
۱۴۰۱ شهریور ۳, پنجشنبههاجر، باشنده ولسوالی رباط سنگی ولایت هرات، میگوید خالهاش به دلیل نبود داکتر و قابله در قریه، در ماه آخر حاملگیاش جان باخت.
هاجر معتقد است که اگر قابله و داکتر در قریه حضور میداشتند، خالهاش نجات مییافت: «خاله ام ۴۵ ساله بود. سه طفل داشت و باردار بود. ماه آخر حاملگیاش بود و به همین خاطر به یکی از کلینیکهای قریه مراجعه کرد.»
به این کلینیک محلی به او گفته شد که باید عملیات شود و چنین امکاناتی در قریه وجود ندارد. به او توصیه شده بود که به کلینیکی در مرکز ولایت برود.
هاجر میگوید: «وضعیت اقتصادی خاله ام خیلی خراب بود و نتوانست به دلیل دور بودن راه و خراب بودن وضعیت صحیاش خود را به شهر برساند. بعد از آن که دوباره به همان کلینیک مراجعه کرد، در کلینیک قابله حضور نداشت و سرانجام خاله ام بر اثر شدت درد جان داد.»
هاجر میگوید در گذشته چندین داکتر و قابله در کلینیک محل زندهگی آنها در ولسوالی رباط سنگی در بخش خدمات صحی فعالیت داشتند، اما حالا بعد از آمدن طالبان دیگر خبری از آن قابلهها و امکانات صحی نیست.
هزاران زن حامله در افغانستان سرنوشت مشابهی دارند و از خدمات صحی محروم اند.
داکتر فرزاد شیرزی، یک تن از داکتران متخصص میگوید گزارشها از مراکز صحی افغانستان نشان میدهد که آمار مرگ و میر مادران هنگام ولادت روز به روز در حال افزایش است.
شیرزی میگوید: «بعد از آمدن طالبان، متاسفانه سکتور صحت با کمبود بودجه مواجه گردید و معاش قابلهها و پرسونل صحی به حد زیادی کاهش یافت و این باعث شد تا قابلهها یا کشور را ترک کنند و یا خانه نشین شوند. این خود بر افزایش آمار مرگ و میر مادران هنگام ولادت تاثیر گذاشت.»
حدود دو هزار مرکز صحی در افغانستان توسط کمکهای بینالمللی تمویل میشد و با توقف این کمکها، این مراکز نیز یا مسدود شده و یا امکانات کافی برای رسیدگی به مراجعین ندارند.
علاوه بر این، طالبان تداوی بیماران زن توسط داکتران مرد را منع قرار داده اند که بر مشکل افزوده است.
مرتبط:افغانستان بالاترین میزان مرگ و میر مادران را دارد
یک تن از قابله ها در شهر کابل که نخواست اسمش فاش گردد، به دویچه وله گفت: «در گذشته مردان میتوانستند در شفاخانهها و مناطق روستایی در قسمت تداوی زنان اقدام نمایند، اما حالا به تمامی این مراکز دستور داده شده تا فقط پرسونل اناث میتواند در قسمت تداوی زنان خدمات داشته باشند و این مشکلات زیادی را برای زنان بیمار ایجاد کرده است.»
شفاخانه ولادی نسایی ملالی در کابل یکی از مراکزی است که روزانه شمار زیادی از زنان حامله به آن مراجعه میکنند.
داکتر ملالی فیضی، مسئول این شفاخانه میگوید کمبود بودجه، قابله و امکانات طبی، از بزرگترین عوامل مرگ و میر مادران در سطح ولسوالیها و مناطق روستایی میباشد. او میگوید: «وضعیت در سطح مراکز قریهها و ولسوالیهای اطراف به دلیل کمبود امکانات و قابله مسلکی بسیار نگران کننده است.»
مقامهای طالبان به جای اعتراف به ناتوانی شان در ارائه خدمات صحی، عواملی دیگری را برمیشمارند.
داکتر شرافت زمان، سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان میگوید عدم مراجعه زنان باردار به مراکز صحی به دلیل رسم و عنعنات سنتی جامعه، یکی از عوامل عمده مرگ و میر مادران در هنگام زایمان است.
مرتبط: صندوق جمعیت ملل متحد: در هر ۱۰۰هزار ولادت زنده ۶۳۸ مادر در افغانستان جان میدهند
او میگوید: «به اساس سروی سازمان صحی جهان از هر صد هزار مادر در افغانستان ۵۳۸ تن آنها در هنگام ولادت جان خود را از دست میدهند. این آمار ممکن در برخی مناطق پایینتر و در برخی از مناطق بیشتر از این باشد.»
سخنگوی وزارت صحت طالبان ادامه میدهد: «از جمله ۴۰۰۰ کلینیک موجود در افغانستان ۴۰ فیصد آن به دلیل نبود امکانات صحی غیر فعال بود، اما حالا تلاش میکنیم تا کلینیکهای غیرفعال را دوباره احیا نماییم تا خدمات صحی به مردم ارایه شود.»