تلاش برای کاهش مرگ مادران هندی

هنسه 22 ساله مادر دو فرزند، باشنده روستای ماتیل منطقه راجکوت گجرات،یکی دیگر از اين قربانیان است. سرنوشت او مانند هزاران زن حامله هندوستان بود که به دلیل پایین بودن مراقبت های صحی جان داده اند. بر اساس گفته های  خاله خانم هنسه، این سومین بارداري (حمل) او بود. او مي گويد: «در ماه پنجم مشکلي براي هنسه ایجاد شد و شوهرش شام ناوقت نزد من آمد».

او می گوید هنسه برای چهار روز خونریزی داشت و او را روی گاری دستی پيش يك داكتر بردند. داكتر براي او دوا تجويز کرد و به شوهرش گفت که او را فردا صبح به شفاخانه ولسوالي ببرد. هنسه اما پيش از رسيدن به مقصد، در راه جان خود را از دست داد.

ازدواج پيش از وقت و برنامه ضعيف تنظيم خانواده

اکثر زنان در مناطق روستايي هند وقتي پيش از وقت ازدواج مي كنند، با مشكلات اين چنيني رو به رو مي شوند. هنسه دو فرزند داشت، یک پسر و یک دختر که هر کدام 2 و 1 سال دارند.

برنامه ضعيف تنظيم خانواده باعث مي شود كه خانواده ها پشت سر هم اولاد به دنيا بياورند (اولاد شير به شير). اين موضوع سبب مي شود تا مادر فرصت نداشته باشد از حاملگي قبلي فاصله گرفته و بهبود پيدا كند. اين وضعيت به همراه نبود سيستم صحي و مشورتي سرانجام سبب مرگ اين مادران مي گردد.

دسترسي محدود زنان به خدمات صحي در مناطق روستايي هند

هرچند سياست ها و ابتكارات زيادي در زمينه مراقبت هاي دوره حاملگي در هند انجام شده است، با آن هم هند توانا نخواهد بود تا به «اهداف توسعه هزاره» مبني بر كاهش ۷۵درصدي مرگ مادر و فرزند دست یابد. در گذشته در هند از هر ۱۰۰هزار تولد ۵۲۳تن مي مردند، اما اين عدد اكنون ۲۵۴تن مي باشد.

گیتانجالی چتورویدی که در قسمت رشد تولد اطفال با يونيسف کار کرده و در زمينه حل مشکلات مرگ و میر مادران نیز همكاري كرده است، می گوید: «سه مشکل اساسی وجود دارد: مشکلاتي که واضحا مربوط به سیاست می شود. دیگری مشکلات اجتماعی و سومی هم مشکلات مالی یا اقتصادی می باشند». مشكلات اجتماعي مانند ازدواج پيش از وقت باعث مي شود كه ميانگين (اوسط) عمر زنان پايين بيايد.

سريلانكا با مرگ مادر و فرزند مقابله مي كند

کشور همسایه هند، سریلانکا توانسته است تا میزان مرگ و میر مادران را به شدت پایین بیاورد. بر اساس آمار منتشر شده، در این کشور فقط 32 مادر از هر یک صد هزار ولادت جان خود را از دست می دهند.

سارات کونگاهه، سفیر سریلانکا در آلمان گفت که این کشور توانست به این دست آورد از طریق آموزش زنان و سیستم صحی مناسب دست یابد. او گفت: «تقریبا 95 درصد دختران و زنان به مکتب می روند و میانگین عمر زنانی که طفل به دنیا می آورند، بالاتر از 18 می باشد».

چتورویدی معتقد است که روش های سنتی و عنعنوی در هند ممکن است برخی راه حل ها را مهیا کند. او می گوید: «به صورت سنتی، سیستم ما طوری بود که هر قریه قابله خود را داشت و دستیاران با مهارتی وجود داشتند که به زنان مشورت می دادند و بعد از ولادت هم از آنها مراقبت می کردند».

اسمیتا باجپای که در موسسه غیر دولتی "چنتا" در احمد آباد کار می کند، می گوید: «در هند نمونه خدمات ولادت بر اساس نظر داکتر زنان است. این بدان معناست که زنان تشویق می شوند تا بیشتر به شفاخانه بروند؛ هرچند که ممکن است شفاخانه ها بسیار دور باشند».

قابله ها

اما در آلمان مادران غالبا ترجیح می دهند که ولادت در خانه به همراه یک قابله انجام شود. این پدیده در آلمان تقریبا منسوخ شده بود. در حالی که "قابله و ولادت در خانه" همواره در کشورهایی مانند آلمان رایج می شود، کریستین ماینز ریل، مشاور موسسه "پروفامیلیا" می گوید: «در آلمان یک قابله در واقع بدون داکتر هم می تواند طفل را به دنیا آورد؛ در حالی که یک داکتر هنگام ولادت نیاز به قابله دارد».

آلمان از نظر مرگ و میر مادران، یکی از بهترین کشورها می باشد. در این کشور فقط 7 مادر از هر یک صد هزار ولادت جان خود را از دست می دهند. این نشان می دهد که روش های ساده اگر درست انجام شوند کارآمد هستند.

ماینز همچنان می گوید که تقاضای این حرفه همچنان در حال افزایش است، به طوری که به دشواری می توان جای خالی در کورس های آموزش قابلگی یافت.

ولادت در خانه ممکن است یک ایده بهتر برای زنان هند باشد. داکتر چاندریشکار می گوید: «مراقبت صحی باید در سطح خانه ها و منازل قابل دسترس باشند، به ویژه برای زنان حامله. در طول زمان آنها به شفاخانه می رسند. شفاخانه ها گاهی چند صد کیلومتر دور هستند و ممکن است مادران جان خود را در راه از دست بدهند».

گام ها در همین مسیر برداشته می شوند. چتورویدی می گوید که سازمان یونیسف بسیاری از زنان را در "اوتار پرادیش" برای ولادت در خانه آموزش داده است.

زنان باید آگاه شوند

زنان در آلمان حق مشورت در مورد وضع حمل خود را دارند. سفیر سیرلانکا در آلمان تحصیل و آگاهی را مهمترین عوامل برای کاهش میزان ولادت ها می داند.

در هند "ماموریت ملی صحت روستاها" زنانی را به نام "آشاس" آموزش داده است که این زنان به هر خانه قریه مراجعه می کنند و زنان حامله را پیدا و آنها را به شفاخانه منتقل می کنند. هنوز معلوم نیست که این برنامه چقدر توانسته است مفید باشد.

در آلمان بیشتر تمرکز بر مشورت است. ماینز می گوید که "هر زن آلمانی به مشورت رایگان دسترسی دارد". او همچنان می افزاید که اشتراک شوهران در جلسه مشورت دهی روز به روز رایج تر می گردد. داکتران آلمانی حتا ترجیح می دهند که پدر طفل هنگام زایمان حضور داشته باشد. حتا از او خواسته می شود که کار حیاتی مانند قطع ناف یا شستن نوزاد را انجام دهد. این مساله با جامعه سنتی هند کاملا متناقض است.

بینش علی بهات / عاصف حسینی

ویراستار: عارف فرهمند