ثبت بیش از ۱۸۰ مورد نقض حقوق خبرنگاران در افغانستان در ۲۰۲۴
۱۴۰۳ دی ۶, پنجشنبه
براساس گزارش سال ۲۰۲۴ مرکز خبرنگاران افغانستان که امروز پنج شنبه، نشر شد، در سال روان میلادی که در روزهای پایانی خود قرار دارد، روند سرکوب آزادی رسانه‌ها در افغانستان زیر حاکمیت طالبان شدیدتر شده است.
مرکز خبرنگاران در این گزارش گفته است: «آنچه در ۱۲ ماه گذشته رخ داده بیانگر این است که وضعیت اجرای قانون رسانه‌ها مبهم است و وزارت اطلاعات و فرهنگ به عنوان نهاد اصلی اداره حاکم در امور مرتبط با رسانه‌ها و خبرنگاران به حاشیه رفته است.»
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
بر بنیاد این گزارش روند سرکوب آزادی رسانه‌ها در سال ۲۰۲۴ با شدت بیشتری ادامه یافت و نسبت به سال گذشته حدود هشت درصد افزایش یافته است.
مرکز خبرنگاران افغانستان همچنین در این گزارش گفته است در سالی که گذشت دو دستگی در اداره حاکم در رابطه با شیوه برخورد با رسانه‌ها بیشتر از سال ۲۰۲۳ مشهود بود.
این گزارش تصریح کرده است که قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر طالبان، محدودیت‌ها بر رسانه‌ها را بیشتر کرده است: «محتسبان ضمن نظارت بر کارکرد رسانه‌ها، هرگاه بخواهند مستقیم و یا با همراهی اداره استخبارات علیه رسانه‌ها و خبرنگاران اقدام می‌کنند.»
در این گزارش آمده است که اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در سال روان میلادی قانون ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان‌ها را در چندین ولایت به شمول قندهار، تخار، بادغیس، هلمند و ننگرهار عملی کرد.
موضوع ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان‌ها در قانون امر به معروف طالبان ذکر شده است، قانونی که محدودیت‌های قبلی بر حقوق و آزادی‌های مردم به خصوص زنان را تشدید می‌کند.
از آرشیف دویچه وله دری
یافته‌های مرکز خبرنگاران نشان می‌دهد که طالبان در سال روان میلادی حد اقل هفت دستورالعمل تازه به رسانه‌ها ابلاغ کرده اند در حالیکه در سال گذشته شمار چنین دستورالعمل‌هایی چهار مورد بود.
به گفته این سازمان، ممنوعیت تماس تلفنی زنان با رسانه‌ها در ولایت خوست، ممنوع شدن پخش زنده برنامه‌ها و یا میزگردهای سیاسی، ممنوع شدن تهیه و نشر برنامه‌های چالشی و یا انتقادی پیرامون قوانین و پالیسی‌های اداره حاکم، ممنوعیت دعوت مهمان‌های تائیدنشده توسط طالبان در برنامه‌ها و ملزم شدن رسانه‌ها به استفاده از کلمه «شهید و شهادت» در پیوند به کشته شدن اعضای طالبان، از محدودیت‌هایی است که در ۱۲ ماه اخیر از سوی طالبان وضع شده اند.
پیش از این سازمان حقوق بشری رواداری در گزارشی گفته بود که رسانه‌های فعال در افغانستان که قبلاً نقش مهمی در ترویج آزادی بیان و گردش آزادانه اطلاعات داشتند، استقلالیت و آزادی عمل خود را از دست داده اند.
بر بنیاد یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان، «خبرنگارانی که این دستورها را نادیده گرفتند، تهدید و یا زندانی شده‌اند و یا رسانه‌هایی که نسبت به آن‌های بی‌پروایی کردند با اقدام‌های تنبیهی از جمله منع فعالیت موقت یا دائمی مواجه شده‌اند.»
مرکز خبرنگاران افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی ۱۸۱ مورد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران به شمول ۱۳۱ مورد تهدید و ۵۰ مورد بازداشت خبرنگاران را ثبت کرده است و دست کم پنج تن به حبس دو تا پنج سال محکوم شده اند.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
به اساس گزارش‌ها در زمان قدرتگیری دوباره طالبان در سال ۲۰۲۱ میلادی ۸۴۰۰ نفر در رسانه‌های افغانستان مصروف کار بودند. اما در حال حاضر فقط ۵۱۰۰ نفر در رسانه‌ها کار می‌کنند که تنها ۵۶۰ تن آنان زنان هستند.
در رده بندی آزادی مطبوعات که توسط گزارشگران بدون مرز (RSF) تهیه شده، افغانستان در میان ۱۸۰ کشور، از رتبه ۱۲۲ به رتبه ۱۷۸ تنزیل یافته است.