حکومت ناتوان یمن و اوج گیری حملات القاعده

قرارگاه نظامی که فقط صد متر از قصر ریاست جمهوری در صنعا پایتخت یمن فاصله دارد، دو بار هدف شلیک قرار گرفته است. زمانی که جنگجویان شبکه القاعده روز یک شنبه یازدهم ماه می این قرارگاه را مورد حمله قرار دادند، سه حمله کننده و یک فرد ملکی بر اثر شلیک ها کشته شدند.

فقط چند روز قبل از آن در همین جا پنج سرباز کشته شدند. از چند روز به این سو حملات جدید این کشور بحرانی عربی را به لرزه درآورده است. به خصوص در منطقه جنوبی درگیر جنگ یک حمله انتحاری دوازده سرباز را به کام مرگ کشاند. به روز جمعه گذشته محمد ناصر احمد، وزیر دفاع یمن در جنوب از یک حمله جان سالم به در برد. در جاهای دیگر نیز شماری زخمی و کشته شدند.

حملات بر نهادهای نظامی در یمن امر نادر نیست. بر اثر هجوم بر شفاخانه نظامی در صنعا در دسمبر سال 2013، 52 انسان جان باختند که در میان آنها دو کارمند سازمان همکاری های بین المللی آلمانی "جی آی زید" نیز بودند.

از دید محمد القاضی، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی، حملات تروریستی جدید در بخش های زیاد یمن، در واقع واکنش علیه حملات تهاجمی حکومت است. سربازان در ولایت های جنوبی از سه هفته به این سو جنگجویان افراطی را مورد حمله قرار می دهند. القاضی در گفتگو با دویچه وله گفت:«عملیات نظامی سنگین بودند و برای نخستین بار این حملات علیه آنها به صورت جدی اجرا شد. حالا یک تهدید جدی وجود دارد، زیرا القاعده بعد از عملیات اردو در مناطق متعدد پراگنده است، از آن جمله در صنعا پایتخت. این عملیات به قوت آنها به میزان وسیع زیان وارد کرده است».

به این دلیل از دید این خبرنگار افراط گرایان به مناطق دیگر عقب نشینی کرده اند و در آنجاها به حملات متقابل دست می زنند. این افراد مسلح به سازمان تروریستی "القاعده در شبه جزیره عربی" (عقاب) تعلق دارند که در یمن و به میزان محدودی در عربستان سَعودی فعال هستند.

گویدو اشتاینبرگ، کارشناس خاورمیانه در بنیاد علم و سیاست در برلین در باره این گروه تروریستی توضیح می دهد:«القاعده در یمن به میزان وسیع یک سازمان مستقل است که با شبکه القاعده در پاکستان روابطی دارد، اما این روابط فعالیت های این شبکه در یمن را محدود نمی کند. زیرا این شبکه در یمن می خواهد رژیم را سرنگون سازد و یک دولت اسلامی را تاسیس کند».

اشتاینبرگ می افزاید که شاخه یمنی القاعده برای تحقق این خواست خود در سال های 2011 و 2012 در بعضی از مناطق جنوبی یمن تلاش کرد، اما به شکست مواجه شد و حالا این تلاش ها را از سر گرفته است.

از دید این کارشناس، شبکه القاعده در یمن از ضعف دولت مرکزی نیز سود می برد. منازعات قبایلی، شورش گروه شیعی زیدیه در شمال و تجزیه طلبان مسلح در جنوب، توانایی های حکومت را به تحلیل برده است.

نیروهای شبکه القاعده موفق شده اند تا در دوران بی نظمی گذار از حاکمیت طولانی علی عبدالله صالح به رئیس جمهور کنونی منصور هادی در سال گذشته، فعالیت های شان را گسترش دهند. بعض قبایل از جنگجویان القاعده و بعضی دیگر از حکومت حمایت می کنند. حکومت یمن بدون کمک خارجی خیلی ضعیف به نظر می رسد تا در مبارزه علیه این سازمان تروریستی موفق شود.