تاکید به اصلاحات در کمیسیون های انتخاباتی افغانستان

یکی از نتیجه‌گیری‌ها از جنجال انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که این کشور را وارد یک بحران سیاسی کرد، این بود که نظام انتخاباتی این کشور باید اصلاح شود.

با توجه به همین نکته، حکومت وحدت ملی نیز بر اصلاحات در کمیسیون انتخابات تاکید کرده است. در متن موافقتنامه تشکیل حکومت وحدت ملی آمده است که کمیسیونی برای اصلاحات در کمیسیون انتخابات تشکیل شود. در متن این موافقتنامه آمده است که در خلال یک سال، اصلاحات بنیادی در نظام انتخاباتی با هدف بهبود نارسایی‌های انتخابات گذشته، به وجود آید.

حدود سیزده سازمان ناظر بر انتخابات و جامعه مدنی افغانستان زیر نام «گروه جامعه مدنی برای اصلاحات انتخاباتی» روز دوشنبه (19 عقرب/ 10 نوامبر) از حکومت خواستند تا کمیسیون اصلاحات انتخاباتی را زودتر تشکیل دهد تا اصلاحات گسترده ای باید در نهادهای انتخاباتی انجام شود.

یوسف رشید از مسئولان موسسه انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) گفت: «این کمیسیون باید مستقل باشد، بی طرف باشد، بدون این که با کدام جناحی کار کند یا وابسته باشد. این کمیسیون باید طوری کار کند که ما شاهد اصلاحات گسترده در تمام عرصه های انتخاباتی باشیم.»

براساس قانون اساسی باید انتخابات پارلمانی در ماه ثور سال 1394 برگزار شود ولی هنوز تصمیم نهایی در مورد زمان دقیق برگزاری انتخابات پارلمانی گرفته نشده است.

میلیون‌ها کارت اضافی

بزرگترین مانع برگزاری انتخابات شفاف در افغانستان آن گونه که مسئولان کمیسیون انتخابات گفته اند، نبود تذکره های الکترونیکی است. قرار بود این تذکره ها پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 2014 توزیع شود اما با وجود آمادگی نهادهای حکومتی، این کار صورت نگرفت.

کمیسیون انتخابات گفته است حدود 17 میلیون کارت رای دهی از سال 2004 تا 2014 توزیع شده است، در حالی که تخمین می‌شود 12 میلیون نفر در افغانستان واجد شرایط رای دهی هستند. استفاده از کارت های اضافی یکی از دلایل اصلی تقلب در انتخابات خوانده می‌شود.

مسئولان کمیسیون انتخابات بارها گفته اند تا زمانی که شمار دقیق رای دهندگان در حوزه های انتخاباتی مشخص نشود، برگزاری انتخابات شفاف دشوار است. این در حالی است که در سیزده سال اخیر سرشماری رسمی در افغانستان صورت نگرفته و جمعیت ولایات نیز مشخص نیست.

نهادهای مدنی می‌گویند اگر این اصلاحات به وجود نیاید انتخابات پارلمانی نیز با بحران جدی مواجه خواهد شد. در متن اعلامیه خبری گروه جامعه مدنی برای اصلاحات انتخاباتی آمده است: «برگزاری انتخابات پارلمانی 1394 بدون اصلاحات انتخاباتی لازم و گسترده تاثیرات بسیار نامطلوب را در قبال خواهد داشت.»

مشکل دیگر انتخابات در افغانستان رای نیابتی است. شکایت‌های ثبت شده در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی سال 2014 حاکی از آن بود که در شماری از روستاها به جای زنان، مردان خانواده رای داده اند و یا هم به جای باشندگان یک قریه، متنفذ همان قریه به مراکز رای دهی رفته و ده ها کارت را به نمایندگی از دیگران استفاده کرده است.

از سوی دیگر شماری از نهادها از جمله پارلمان افغانستان خواهان برکناری مقام های کنونی کمیسیون انتخابات شده اند. در تازه ترین مورد رئیس مجلس سنا گفته است که محکمه ویژه ای برای بررسی تقلب در انتخابات تشکیل شود.