آمریکا جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان را به صلح فراخواند

کلینتون در دیدار روز یکشنبه (۴ ژوئیه) خود با مقامات جمهوری آذربایجان، تضمین کرد که آمریکا حاضر است کمک کند تا صلحی پایدار میان جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان برقرار گردد. وی در دیدار با المار ممدیارف، وزیر خارجه‌ی آذربایجان، اعلام کرد که صلح میان این دو کشور از اولویت‌های سیاست آمریکاست. به گفته‌ی کلینتون: «آخرین گام‌ها در راه صلح، معمولا دشوارترین گام‌ها هستند».

میانجیگری در منازعه بر سر قره‌باغ

پیش از این دیدار، الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان، از واشنگتن خواسته بود که برای حل مناقشه میان آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه‌ی قره‌باغ، برپایه‌ی حقوق بین‌الملل میانجیگری کند. وی گفته بود که این مناقشه «مشکلی بزرگ و تهدیدی برای امنیت کل منطقه» است.

آذربایجان پیش‌تر ایالات متحده را متهم کرده بود که در مناقشه بر سر قره‌باغ، موضعی بی‌طرفانه ندارد. سفر رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا به این کشور، نتوانسته بود این بدبینی را از میان ببرد.

قره‌باغ منطقه‌ای است که از نظر حقوق بین‌الملل به جمهوری آذربایجان تعلق دارد، ولی بیشتر ساکنان آن ارمنی هستند. منازعه برای تسلط بر این منطقه، در اوایل دهه‌ی ۹۰ میلادی به جنگی خونین میان دو کشور انجامید که حدود ۳۰ هزار تن کشته برجای گذاشت.

در سال ۱۹۹۴ دو کشور ترک مخاصمه کردند، ولی در ماه‌های گذشته تنش میان آن‌ها آشکارا افزایش یافته است. در تبادل آتشی که اخیرا پس از ۱۶ سال میان نیروهای نظامی دو کشور روی داد، پنج سرباز آذربایجانی و ارمنی جان خود را از دست دادند.

کلینتون در این دیدار برای مقامات جمهوری آذربایجان روشن کرد که این کشور برای ایالات متحده از اهمیت زیادی برخوردار است. جمهوری آذربایجان کشوری است که آمریکا برای انتقال ساز و برگ نظامی خود به افغانستان از آن استفاده می‌کند. این کشور همچنین به عنوان تنها دالان انتقال انرژی به اروپا در بیرون از مرزهای روسیه، برای غرب اهمیتی استراتژیک دارد.

دیدار کلینتون از ایروان

کلینتون پس از دیدار با مقامات آذربایجان، شامگاه یکشنبه (۴ ژوئیه) رهسپار ایروان شد. به گزارش خبرگزاری اینترفاکس، وزیر خارجه‌ی آمریکا در پایتخت ارمنستان تاکید کرد: «بازگشت به خشونت پذیرفتنی نیست». وی افزود: «رفع این منازعه، تنها ضامن آینده‌ای مطمئن و صلح‌آمیز است».

ادوارد نعلبندیان، وزیر خارجه‌ی جمهوری ارمنستان، قول داد که ارمنستان برای دستیابی به صلح، به مذاکرات خود با جمهوری آذربایجان ادامه خواهد داد. کلینتون در ادامه‌ی گفت‌وگو‌های خود با مقامات ارمنستان، با سرژ سرکیسیان، رییس‌جمهوری این کشور نیز دیدار می‌کند. وی پس از آن رهسپار گرجستان خواهد شد.

ناظران سیاسی معتقدند که سفر وزیر خارجه‌ی آمریکا به جمهوری‌های پیشین اتحاد شوروی، برای جلب اعتماد بیشتر این کشورها به سیاست‌های ایالات متحده‌ی آمریکا صورت می‌گیرد. این سفر، حاوی پیامی روشن است: از نزدیکی آمریکا به روسیه نترسید!

BM/BB