از زندانی گوانتانامو تا معاونت القاعده
۱۳۸۷ بهمن ۵, شنبهروزنامهی آمریکایی «نیویورک تایمز» با استناد به منابع ناشناس گزارش داده است که یک زندانی پیشین اردوگاه گوآنتانامو، اکنون معاون تازهی القاعده در یمن است. به گزارش این روزنامه، سعیدعلی الشهری مظنون به آن است که در ماه سپتامبر، در یک بمبگذاری در صنعا پایتخت یمن دست داشته است.
القاعده در اینترنت از این شخص با افتخار یاد کرده است. یک عضو واحد ضدترور آمریکا این دادهها را تایید کرده و گفته است که «این همان شخص است». نیویورک تایمز نام این شاهد را فاش نکرده است.
جمهوریخواهان در سنای آمریکا این رویداد را تایید مواضع خود میدانند. آنان از تصمیم باراک اوباما برای بستن اردوگاه گوآنتانامو انتقاد میکنند و هشدار میدهند که زندانیان آزاد شده میتوانند در عملیات تروریستی تازهای شرکت کنند.
الشهری در سال ۲۰۰۷ از زندان گوآنتانامو آزاد شد و برای گذراندن یک برنامهی تادیبی جهت همپیوندی دوباره با جامعه، به عربستان سعودی فرستاده شد. در این برنامه با اقدامات دقیق و برنامهریزی شده تلاش میشود از بازگشت زندانیان به صحنهی ترور جلوگیری شود. تا کنون عربستان سعودی به خاطر موثر بودن این برنامه به خود میبالید. هیچ یک از شرکت کنندگان در این برنامهی تادیبی، فعالیتهای تروریستی را از سرنگرفته بودند.
ولی به گزارش «نیویورک تایمز» این ترازنامهی مثبت اکنون خدشهدار شده است. از قرار معلوم، الشهری پس از گذراندن دورهی خود، عربستان سعودی را ترک کرده و به شبکهی ترور القاعده پیوسته است.
درسی که باید آموخت
در سوءقصدی که ماه سپتامبر با یک خودروی انباشته از مواد منفجره در یمن صورت گرفت، روی هم ۱۶ تن و از جمله شش سوءقصدکننده کشته شدند. پس از آن، القاعده شخصی به نام «ابوصیاف الشهری» را به عنوان معاون خود در یمن معرفی کرد و گفت که وی ده ماه پیش وارد این کشور شده است. به گزارش روزنامهی نیویورک تایمز، این زمان با تاریخ سفر زندانی پیشین گوآنتانامو همخوان است. «ابوصیاف» معمولا از سوی جهادگران به عنوان نام مستعار رزمی انتخاب میشود.
نزدیک به نیمی از زندانیان کنونی گوآنتانامو یمنی هستند. ایالات متحدهی آمریکا آزادی آنان را با پیششرطهایی پیوند زده است. یمن باید با کمک مالی آمریکا برنامههایی تادیبی مانند عربستان سعودی ترتیب دهد.
نیویورک تایمز از قول منبع خود نوشته است: «درسی که باید از این رویداد آموخت این است که باید زندانیان پیشین گوآنتانامو را به دقت زیرنظر داشت». وزارت دفاع آمریکا گفته است که تاکنون دهها زندانی پیشین، دوباره به شبکههای تروریستی پیوستهاند. ولی به گفتهی روزنامهی یاد شده، بررسی این مساله کار دشواری است.
در بهار سال گذشته نیز، یک مورد دیگر از زندانیان پیشین گوانتانامو به نام عبدالله الاشامی معروف شد. وی که کویتی بود، پس از آزادی از زندان، تشکیل خانواده داد و به نظر میرسید که زندگی عادیای را دنبال میکند. ولی ناگهان ناپدید شد و پس از چندی در یک عملیات انتحاری در شهر موصول عراق شش تن را همراه خود به کام مرگ کشید. الاشامی پیش از آزادی، پنج سال در زندان بود.
برنامهی اتحادیهی اروپا برای پذیرش زندانیان گوآنتانامو
از سوی دیگر اعلام شد که فرانسه طرحی برای پذیرش زندانیان پیشین گوآنتانامو به اتحادیهی اروپا ارائه داده است. این برنامهی پنج مادهای قرار است دوشنبهی آینده (۲۶ ژانویه) در نشست وزیران خارجهی این اتحادیه در بروکسل بررسی شود.
طبق این طرح، پذیرش زندانیان گوآنتانامو باید «مورد به مورد» و «کشور به کشور» به اجرا درآید. هر کشوری خود باید تصمیم بگیرد که آمادهی پذیرش کدام زندانی پیشین است.
افزون بر آن، فرانسه در طرح خود پیشنهاد کرده است که از کشورهایی مانند نروژ و سوییس نیز که عضو اتحادیهی اروپا نیستند، برای پذیرش زندانیان گوآنتانامو یاری گرفته شود.