رفسنجانی: توافق هسته‌ای ما را از یک مخمصه نجات داد
۱۳۹۲ آذر ۳, یکشنبه
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی روز یکشنبه (۲۴ نوامبر/ ۳ آذر) از حسن روحانی، رئیس جمهوری، و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران تشکر کرد. هاشمی رفسنجانی در مراسم معرفی رسمی علی اکبر ولایتی به‌عنوان رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص، گفت‌وگوهای هسته‌ای در ژنو را با مذاکرات ایران بر سر مفاد قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل متحد مقایسه کرد؛ قطعنامه‌ای که به جنگ ایران و عراق پایان بخشید.
به گفته رفسنجانی، «موفقیت امروز، ما را از مخمصه بزرگی نجات داد و اکنون مردم احساس راحتی می‌کنند هرچند که برای نهایی‌شدن قرارداد زمان زیادی باقی مانده است».
به زعم وی، «تجربه آنچه امروز در ژنو اتفاق افتاد قبلا هم توسط تیم مذاکره‌کننده ایرانی در مذاکرات جنگ اتفاق افتاد با این تفاوت که هنرمندی تیم مذاکره‌کننده ما در آن زمان این بود که قطعنامه‌ای که علیه ما صادر شده بود به نفع ما تغییر یافت».
هاشمی رفسنجانی مفاد قطعنامه ۵۹۸ را حاصل عملکرد علی اکبر ولایتی و توافق ژنو را حاصل فعالیت "دست‌پرورده‌ها"ی ولایتی دانسته است.
ولایتی در کابینه هاشمی رفسنجانی وزیر امور خارجه بود. او در سال‌های اخیر عضو مجمع تشخیص و همچنین مشاور بین‌الملل علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بوده است. اکبر ولایتی پس از ریاست جمهوری حسن روحانی به‌عنوان رئیس جدید مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام معرفی شد. آن‌طور که هاشمی رفسنجانی روز یکشنبه گفت، این گزینش "با مشورت" علی خامنه‌ای صورت گرفته است.
"حمایت رهبری مسئله را ختم کرد"
هاشمی رفسنجانی در بخش دیگری از سخنان خود به حمایت رهبر جمهوری اسلامی از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران اشاره کرد: «اگر حمایت رهبری از تیم مذاکره کننده نبود آنان در مذاکرات دچار لکنت زبان می شدند».
اشاره هاشمی رفسنجانی به حمله سنگین برخی از جناح‌ها و رسانه‌های داخلی ایران به روند مذاکرات هسته‌ای بود. در هفته‌های اخیر از جمله روزنامه کیهان چاپ تهران از محرمانه‌بودن روند مذاکرات و "امتیازدهی" تیم هسته‌ای ایران به غرب به شدت انتقاد کرده بود.
رهبر جمهوری اسلامی روز ۱۲ آبان‌ماه طی سخنانی از هیأت مذاکره‌کننده اتمی ایران حمایت و تضعیف آنان را منع کرد. او همزمان انجام مذاکرات را، ضمن تاکید بر خوش‌بین نبودن به آن، بی‌ضرر و در نهایت مثبت ارزیابی کرد.
به اعتقاد اکبر هاشمی رفسنجانی، همچنین استقبال رهبر جمهوری اسلامی از توافق ژنو و پاسخ وی به نامه حسن روحانی در روز یکشنبه "مسئله را ختم کرد و جلوی حجمه‌های احتمالی را گرفت". روحانی ساعتی پس از انتشار خبر توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی در ژنو، در نامه‌ای به علی خامنه‌ای، وی را در جریان امور قرار داده بود.
تأثیرات اقتصادی توافق ژنو
رسانه‌های داخلی ایران همچنین روز یکشنبه و پس از اعلام خبر توافق ژنو از سقوط قیمت طلا و ارز در بازار خبر دادند. بر این اساس، صبح این روز هر دلار آمریکا در بازار آزاد با ۱۲۵ تومان کاهش، ۲۸۷۵ تومان معامله شد. البته این قیمت در ساعات میانی روز تا ۲۹۵۰ تومان افزایش یافت.
قیمت هر سکه بهار آزادی طرح جدید هم با ۳۳ هزار تومان کاهش به ۸۵۴ هزار تومان رسید.
احمد توکلی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، پیامدهای توافق ژنو برای اقتصادی ایران را مثبت ارزیابی کرده است؛ هر چند به اعتقاد وی، بهبود کلی اقتصاد ایران به "تدبیر و تصمیمات مسئولان" بستگی دارد. همچنین صادق زیباکلام، استاد دانشگاه در تهران، در گفت‌وگو با دویچه وله به پیامدهای مثبت توافق ژنو بر اقتصاد ایران، از جمله کاهش بهای دلار اشاره کرد.
از سوی دیگر حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، در نشست خبری صبح یکشنبه گفت که تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران قدم به قدم برداشته خواهند شد: «اکنون نوبت فعالان اقتصادی است».
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از حسن روحانی نوشت: «ترک‌ها در سازمان تحریم از دیشب [شامگاه شنبه] آغاز شده است و هر چه زمان بگذرد فاصله ترک‌ها بیشتر خواهد شد». این در حالی است که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، ضمن استقبال از توافق ژنو گفته است که در گام نخست "ساختار تحریم‌ها" به قوت خود باقی می‌ماند.
به گفته حسن روحانی، «بخشی از تحریم‌های بانکی در اجرای این توافق [ژنو] شکسته خواهد شد و این ۶ ماه آغازی برای یک تجربه جدید برای ملت ایران است و اگر طرف‌های توافق ما یعنی ۱+۵ به این توافق عمل کنند ایران هم به این توافق عمل خواهد کرد و اجرای آن شروع مذاکرات جامع نهایی است».
بر اساس توافق ژنو، در صورت پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات خود در طول ۶ ماه مدت این توافق، تحریم‌های بین‌المللی جدیدی علیه برنامه هسته‌ای ایران وضع نخواهند شد.