واکنش‌ها به توافق تاریخی در نشست تغییرات اقلیمی پاریس
۱۳۹۴ آذر ۲۲, یکشنبه
نشست تغییرات اقلیمی پاریس سرانجام در آخرین ساعات شنبه ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) با توافق تاریخی ۱۹۵ کشور حاضر در این نشست به نتیجه رسید.
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه که در دو هفته گذشته مدیریت این نشست بین‌المللی را بر عهده داشت، با اعلام موافقت تمامی کشورهای حاضر با توافق‌نامه نوین همراه با بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، کریستیانا فیگورس، دبیر کنوانسیوان آب‌وهوا در سازمان ملل متحد، و رئیس‌جمهور فرانسه، فرانسوا اولاند دست‌های خود را به نشانه پیروزی بالا برد (تصویر).
توافق‌نامه نوین که از سال ۲۰۲۰ اعتبار دارد راهکارهایی برای کاهش تولید گازهای گلخانهای و توقف مصرف سوخت‌های فسیلی با جایگزین کردن انرژی‌های تجدیدپذیر در نظر گرفته است.
بر اساس این توافق‌نامه گرم‌تر شدن کره زمین تا سال ۲۰۵۰ میلادی باید زیر ۵/ ۱ تا ۲ درجه سانتیگراد باشد و تولید گازهای گلخانهای باید در نیمه دوم قرن کاهش یابد.
اهداف تعیین شده قرار است هر پنج سال یکبار بررسی و بهینه شوند.
از آن گذشته با تعیین قوانین شفاف، کشورهای جهان موظف به ارائه گزارش در مورد فعالیت‌های خود در زمینه مقابله با تغییرات اقلیمی هستند.
اجرای بخشی از مفاد این توافق‌نامه برای ۱۹۵ کشور حاضر در نشست پاریس الزامی و بخش دیگری از آن داوطلبانه خواهد بود.
بر اساس این توافق‌نامه کشورهای جهان مجاز هستند که اهداف ملی برای کاهش گازهای گلخانهای را خود تعیین کنند.
مسئولیت‌پذیری کشورهای در حال توسعه
کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور مانند چین، مالزی و هند نیز با پذیرش این توافق‌نامه برای نخستین‌بار حاضر به پذیرش مسئولیتی در زمینه کاهش تولید گازهای گل‌خانه و مقابله با گرمایش زمین شدند.
این کشورها پیش‌تر تأکید داشتند که برای رشد اقتصادی خود نیازمند سوخت‌های فسیلی هستند و حاضر به پذیرش محدودیتی در این زمینه نبودند.
هند که در آغاز نشست پاریس در مورد پذیرش توافق نهایی این نشست ابراز تردید کرده بود، در نهایت با آن موافقت کرد. پراکاش جاوادکر، وزیر محیط زیست هند البته تصریح کرد که امیدوار بود کشورهای توسعه‌یافته مسئولیت بیشتری بپذیرند. او همزمان پذیرش توافق‌نامه نوین را آغاز فصل تازه در زندگی هفت میلیارد انسان ساکن کره زمین خواند.
چن جینینگ، وزیر محیط زیست چین نیز پذیرش این توافق‌نامه را نشانه‌ای مثبت و با اهمیت توصیف کرد. دولت چین پیش از نشست پاریس، تحقیقی در مورد پیامدهای تغییرات اقلیمی برای این کشور انجام داده بود.
به نوشته نیویورک تایمز، گزارش نهایی این تحقیق سناریوهای خطرناکی در مورد احتمال بروز توفان‌های سهمگین، خشک‌سالی و مشکلات عدیده کشاوزری در چین پیش‌بینی کرده بود که توانایی این کشور برای تأمین منابع غذایی خود را به خطر خواهد انداخت. خودکفایی در زمینه تأمین منابع غذایی از مهم‌ترین هدف‌های سیاسی دولت چین به شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید: حقوق بشر محتاج شرایط زیست‌محیطی باثبات است
ادنا مولوای، سخنگوی کشورهای در حال توسعه و وزیر محیط زیست آفریقای جنوبی پس از توافق پاریس تأکید کرد که این توافق بی‌عیب و نقص نیست اما "گامی به سوی دنیای بهتر و امن‌تر" است.
موضع کشورهای صنعتی
آن دسته از کشورهای صنعتی نیز که تا کنون مخالف تحولات اقتصادی در زمینه مصرف انرژی بودند، مانند کانادا، استرالیا و آمریکا نیز موضع خود را تغییر دادند. این تغییر موضع البته وام‌دار دولت‌های جدید کانادا و استرالیا و همچنین تغییر موضع سیاسی دولت آمریکا است.
جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز نقش مثبتی برای رسیدن به توافق نهایی در پاریس بر عهده داشت. البته مخالفت هیئت آمریکایی با متن توافق نهایی به دلیل "نگرانی‌های حقوقی" موجب اندکی تأخیر در پذیرش آن شد. اما در نهایت جان کری ضمن اعلام موافقت کشورش با آن گفت که «این توافق هماهنگ با منافع تمامی ملت‌ها و برای مقابله با یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های پیش روی ماست».
بیشتر بخوانید: موج پناهندگان تغییرات آب و هوایی در راه است؟
جان کری از فعالان اقتصادی خواست در انرژی‌های پاک سرمایه‌گذاری کنند و با نوآوری در ابداع تکنیک‌های جدید در پی بهره‌برداری بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر باشند.
باربارا هندریکس، وزیر محیط زیست آلمان نیز پذیرش این توافق‌نامه را گامی تاریخی خواند. او افزود هرچند که توافق بر سر ممانعت از گرم‌تر شدن کره زمین تا زیر ۵/ ۱ درجه الزام‌آور نیست اما این توافق بیش از انتظار او بوده است.
وزیر محیط زیست آلمان تأکید کرد که کشورهای صنعتی از مسئولیت خود برای تأمین هزینه‌های مرتبط با این توافق آگاه و آماده کمک برای اجرای آن هستند.