۸۰ اسکله غیرمجاز زیر نظر «برادران قاچاقچی»
۱۳۹۰ تیر ۱۴, سه‌شنبه
خبرگزاری ایسنا، در گزارشی با عنوان "اسکله‌های دردسرساز"، نام ۸۰ اسکله غیرمجاز را در استان‌های هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، خوزستان و مازندران منتشر کرده است. استان هرمزگان با داشتن ۴۰ اسکله غیرمجاز بیشترین سهم این آمار را دارد.
محمود احمدی‌نژاد چند روز پیش گفته بود رقم قاچاق کالا "یه‌قرون، دوزار نیست". آقای احمدی‌نژاد با اشاره به ۲ هزار میلیارد تومان هزینه مصرف سیگار در ایران گفته بود: « این رقم همه قاچاقچی های درجه يک دنيا را به طمع می اندازد، چه برسد به برادران قاچاقچی خودمان.»
علی آلفونه، پژوهشگر موسسه آمریکن اینترپرایز در واشنگتن و متخصص مسائل سپاه پاسداران، در گفتوگو با دویچه وله با اشاره به انتشار لیست اسامی اسکله‌های غیر مجاز، این اسکله‌ها را محلی برای واردات کالا و صادرات نفت توسط سپاه پاسداران برمی‌شمارد و می‌گوید: « مثلا از اسکله‌های کوچک برای قاچاق لوازم الکترونیک و مشروبات الکلی و از اسکله‌ها و بنادر بزرگ‌تر برای صادرات نفت سوبسید شده‌ی ایران به بازار جهانی ازجمله به پاکستان استفاده می‌کنند که این از منابع درآمد فوق‌العاده بزرگ سپاه پاسداران است.»
بشنوید: گفتوگو با علی آلفونه
با مطرح شدن بحث اسکله‌های غیرمجاز مصطفی مطور‌زاده عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ایران، ارزش مبادلات غیرقانونی در بنادر غیرمجاز را ۲۰ میلیارد دلار معادل یک‌سوم تجارت رسمی ایران خوانده بود. نماینده مجلس ایران این آمار را بر پایه ارقام اعلام شده از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز عنوان کرده بود.
نخستین‌بار بحث "اسکله‌های غیرقانونی"، در اواخر دهه ۷۰ در مجلس ایران مطرح شد. علی آلفونه نیز، با تاکید بر این‌که بحث اسکله‌های غیرمجاز بحثی قدیمی است، می‌گوید: «این درست است که در مجلس ششم نمایندگانی همچون آقایان حسین لقمانیان، محسن آرمین، علی قنبری و بعدها مهدی کروبی این اتهام را بر سپاه وارد کردند، ولی دخالت سپاه در قاچاق کالا به پایان دوره‌ی جنگ ایران و عراق و در دوران ریاست جمهوری آقای رفسنجانی برمی‌گردد.»
این کارشناس مسائل سپاه پاسداران درباره شروع تحرک اقتصادی سپاه پاسداران در بنادر غیرمجاز می‌گوید: « در دوره جنگ ایران و عراق، سپاه پاسداران دو شرکت کشتیرانی بزرگ «والفجر» را درست کرد و با کمک این شرکت‌‌ها شروع به واردات اجناس قاچاق به ایران کرد. همان زمان آقای رفسنجانی مناطق آزاد اقتصادی کیش و قشم را پایه‌گذاری کرده بود که هر ایرانی اجازه‌ی وارد کردن یک جنس بزرگ مصرفی، مثل فریزر، یخچال یا تلویزیون را از این جزایر بدون هزینه گمرک داشت.»
«سپاه، بزرگترین رقیب بخش خصوصی»
علی آلفونه درباره چگونگی تبدیل شدن سپاه پاسداران به "بزرگترین رقیب بخش خصوصی ایران" ادامه می‌دهد: «سپاه پاسداران شماره شناسنامه‌ی تمام اعضای خود و حتی شماره شناسنامه‌ی اعضای خانواده‌ی سپاهی‌ها را می‌گرفت و با استفاده از آن شماره شناسنامه‌ها شروع کرد به قاچاق قانونی یا شبه قانونی این اشیاء مصرفی بزرگ به ایران. زمانی که این اجناس مثل فریزر و یخچال در بازار سیاه به فروش می‌رسید، ۱۰درصد از درآمد آن را به شخصی می‌دادند که شماره شناسنامه‌ا‌ش را داده بود. باقی درآمد هم به بانک‌های سپاه پاسداران واریز می‌شد. ازجمله بانک انصار المجاهدین و غیره. الان هم هیچ نیرویی در جمهوری اسلامی ایران قدرت قاچاق منظم مثلا مشروبات الکلی و خیلی چیزهای دیگر را ندارد.»
یک‌روز پس از آن‌که محمود احمدی‌نژاد تاکید کرده بود، همه مرزهای غیر رسمی باید بسته شود، کالاهای نظامی و دفاعی هم از گمرک وارد شود و هیچ وزارتخانه‌ای نباید خارج از کنترل گمرک اسکله‌ای داشته باشد، فرمانده سپاه پاسداران بدون نام بردن از احمدی‌نژاد به این سخنان واکنش نشان داد. او گفت: «در این اسکله‌ها هیچ‌وقت تبادل کالا صورت نمی‌گیرد و این مسایل صحبت‌های انحرافی است که مطرح می‌کنند.»
محمود احمدی‌نژاد پس از آن به "برادران قاچاقچی" اشاره می‌کند که اواخر خرداد امسال حسین اسلامی سخنگوی کمیسیون اصل نود از ارتباط تشکیلات رحیم مشایی با پرونده قاچاق سیگار مارلبرو سخن گفته و از قوه قضاییه و وزارت اطلاعات خواسته بود، «پرونده سیگار مارلبرو را با قوت بیشتری پیگیری کنند.»
فرودگاه‌های غیرمجاز در کنار اسکله‌های غیرمجاز
پژوهشگر موسسه آمریکن اینترپرایز درباره ادعای فرمانده سپاه پاسداران مبنی بر نبود "هیچ‌گونه مبادله کالا در این بنادر" می‌گوید: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مسئول حفاظت از بنادر و اسکله‌های تمامی مناطق جنوب ایران است. از اینرو حتی اگر ادعا کنند که هیچ داد و ستد اقتصادی و تجارتی در این بنادر انجام نشده است، باید جواب دهند پس این همه قاچاق چه طور انجام می‌شود؟»
علی آلفونه درباره اصطلاح "برادران قاچاقچی خودمان" نیز معتقد است:«این یک بازی سیاسی است. امروز آقای احمدی‌نژاد با سپاه مشکل پیدا کرده و از "برادران دیروز سپاهی" خود به‌عنوان «برادران قاچاقی خودمان» نام می‌برد. بعید می‌دانم آقای احمدی‌نژاد با این ترفند و شگرد موفق شود مقبولیت مردمی پیدا کند.
با این همه و به گفته این پژوهشگر، بنادر غیر مجاز تنها محل فعالیت‌های سپاه پاسداران نیستند.
فرودگاه پیام، فرودگاه مهرآباد و فرودگاه امام خمینی از جمله دیگر اماکن ترخیض کالا بدون پرداخت گمرگ توسط سپاه پاسداران ایران هستند.
حسین کرمانی
تحریریه: جواد طالعی