اگر دولت ترکیه تصمیم دیگری اتخاذ نکند، انتخابات عمومی در ژوئن ۲۰۲۳ برگزار خواهد شد. هر چند نظرسنجی‌های چند ماه پیش حاکی از آن بود که حزب حاکم در حال از دست دادن قدرت است، اما آخرین نظرسنجی‌های منتشرشده نشان می‌دهد که سرعت از دست دادن محبوبیت اردوغان در ماه‌های اخیر کاهش یافته است.
نظرسنجی متروپل که در پایان اکتبر سال گذشته منتشر شد، نشان می‌دهد که تاکنون طرفداران رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، از حدود ۳۹ درصد به ۴۷.۶ درصد افزایش یافته‌اند.
اردوغان در این انتخابات به روی سرمایه‌گذاری‌ها و سپرده‌های بانکی امارات متحده عربی و عربستان سعودی و همچنین روی وعده‌های ولادیمیر پوتین برای تبدیل ترکیه به مرکز صادرات گاز طبیعی روسیه حساب باز کرده است. او مرتبا در مورد ذخایر گاز طبیعی در دریای سیاه صحبت کرده و در سال جدید میلادی نیز حداقل دستمزد کارگران در ترکیه را ۵۵ درصد افزایش داده است. این تاکتیک‌های اردوغان در انتخابات سال‌های گذشته، برای اخذ رأی از مردم تاثیرگذار بوده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اردوغان قدرتمندترین رئیس‌جمهوری ترکیه از زمان آتاتورک تاکنون است، اما به نظر می‌رسد ناآشنایی او با اقتصاد و دخالت در سیاست‌های بانک مرکزی این کشور، بزرگ‌ترین ضعف او در سال‌های گذشته بوده است.
تیم اقتصادی دولت اردوغان پس از جدایی علی‌باباجان که پیش‌تر وزیر اقتصاد ترکیه بود، عملا در جا زده است. و این در حالی است که تورم بالای ۶۰ درصد، از نگرانی‌های اصلی شهروندان ترکیه است و رای‌دهندگان نیز نگران حضور بیش از ۳ میلیون پناهجوی سوری هستند که به طور فزاینده‌ای از سوی شهروندان به عنوان رقیب شغلی و عامل افزایش جرائم قلمداد می‌شوند.
اگر چه اردوغان در تلاش برای حل مشکل پناهندگان سوری و مذاکره جدی با بشار اسد است، طیف قابل توجهی در ترکیه اما قصد دارند در انتخابات آتی بر علیه اردوغان رای دهند. البته تصمیم نهایی شهروندانی که برای شرکت در انتخابات ترکیه مردد هستند نیز نقشی قابل ملاحظه در برد یا باخت اردوغان در انتخابات خواهند داشت.
رای اولی‌های ترکیه چه می‌خواهند؟
تعداد دانشجویان ترکیه در سال جاری میلادی حدود ۸ میلیون نفر است که ۲.۵ میلیون نفر از آنها برای اولین بار در زندگی خود رای خواهند داد؛ رقمی که معادل ۳ تا ۴ درصد رای‌دهندگان را تشکیل می‌دهد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
نظرسنجی شرکت تحقیقاتی "او آر سی" نشان می‌دهد که اکثریت نسل جدید که به عنوان نسل "زد" شناخته می‌شوند، بر علیه حزب عدالت‌و توسعه رای خواهند داد.
مطابق این گزارش که در فاصله ۲۲ تا ۲۷ دسامبر گذشته از میان ۱۵۵۰ جوان نسل جدید تهیه شده نشان می‌دهد که ۲۱.۷ درصد آنان به حزب جمهوری‌خواه خلق، ۱۷.۱ درصد به حزب نیک و تنها ۱۳.۹ درصدشان به حزب عدالت و توسعه رای می‌دهند.
ائتلاف شش‌گانه علیه اردوغان
شش تن از رهبران احزاب مخالف اردوغان تصمیم گرفته‌اند در ماراتن انتخابات با کمک هم، به اقتدار اردوغان پایان دهند و دوباره حکومت ترکیه را به نظام پارلمانی بازگردانند.
کمال قلیچ‌داراوغلو رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق، مرال آکشنر رهبر حزب نیک، تمل کاراملااوغلو رهبر حزب سعادت، گلتکین اویسال رهبر حزب دموکرات، علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی و احمد داوداوغلو رهبر حزب آینده، از اعضای این ائتلاف هستند.
ائتلاف شش حزب مخالف دولت اردوغان، اولین ائتلاف طیف گسترده اپوزیسیون ترکیه به شمار می‌رود.
هر یک از این احزاب شش‌گانه دارای ایدئولوژی‌های متفاوتی از جمله، سکولاریسم آتاتورکی، ناسیونالیسم و راست محافظه‌کار هستند. از این ائتلاف در رسانه‌ها به عنوان "ائتلاف شش‌گانه" و یا "میز شش‌نفره" یاد می‌شود.
با این‌حال، ائتلاف اپوزیسیون هنوز نامزد واحدی را برای انتخابات ریاست جمهوری آتی معرفی نکرده است، اما رهبران هر شش حزب با تصمیم دادگاه در خصوص اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول، مخالف‌اند و همچنان نامزدی او را به عنوان یکی از گزینه‌های ریاست جمهوری محتمل می‌دانند.
بسیاری از تحلیلگران سیاسی معتقدند، اگر چه ائتلاف شش‌گانه گامی مهم در جهت پایان اقتدار اسلام‌گرایان در ترکیه است، اما هنوز هم هیچ‌یک از رهبران احزاب ویژگی‌های رهبری قوی برای به چالش کشیدن اردوغان را ندارند.
در همین راستا نیز روزنامه ملیت، حامی دولت ترکیه، با استفاده از این فرصت ادعا کرد که «احزاب ائتلاف مخالف قادر به غلبه بر اختلافات خود در زمینه مسائل اساسی نیستند.»
نادیده گرفتن کردها از سوی ائتلاف شش‌گانه
با وجود اینکه کردهای ترکیه می‌توانند رای قابل توجهی برای اپوزیسیون ترکیه داشته باشند، ائتلاف شش‌گانه از مذاکره با حزب دموکراتیک خلق‌ها که حامی حقوق اقلیت کرد و ارمنی در ترکیه است، امتناع کرده است.
حزب دموکراتیک خلق‌ها دومین حزب بزرگ مخالف اردوغان به شمار می‌رود. و باید در نظر داشت که در انتخابات شهرداری‌ها، کردها از رای‌دهندگان اصلی به اکرم امام‌اوغلو، شهردار کنونی استانبول، بودند. اکنون نیز کردها می‌خواهند در کنار نامزدی قرار گیرند که پیروز انتخابات باشد.
در حالی که مرال آکشنر، رئیس حزب نیک ترکیه که دارای دیدگاه راست افراطی ناسیونالیستی و از اعضای ائتلاف رهبران احزاب شش‌گانه است، به وضوح اعلام کرد، هرگز با حزب دموکراتیک خلق‌ها بر سر یک میز نخواهد نشست، این احتمال وجود دارد که کردهای محافظه‌کار به جای رای دادن به حزب دموکراتیک خلق‌ها، اردوغان را انتخاب کنند و سایر کردهای مخالف اردوغان نیز انتخابات را تحریم کنند.
با این تفاسیر، به نظر می‌رسد میز شش‌نفره‌ای که احزاب مخالف حکومت علیه اردوغان تشکیل داده‌اند، به سرنوشت مجارستان دچار شود که در آنجا نیز، احزاب مخالف ویکتور اوربان به‌رغم متحد شدن، در انتخابات شکست خوردند.
با این حال نباید فراموش کرد که تمامی احزاب ترکیه، از جمله حزب کمونیست، گرایش‌های ناسیونالیستی دارند و واقعیت این است که حتی اگر اپوزیسیون در این کشور پیروز شود، سیاست خارجی ترکیه تغییر چندانی نخواهد کرد؛ همان‌طور که سیاست خارجی این کشور در طول صدسال گذشته تغییری نکرده است.
* این یادداشت نظر نویسنده را منعکس می‌کند و الزاما بازتاب‌دهنده نظر دویچه‌وله فارسی نیست.