افزایش احتمال تشکیل اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا
۱۳۹۴ مرداد ۱۳, سه‌شنبه
پس از توافق نهایی هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ که قرار است در قالب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به اجرا گذاشته شود، زمینه‌سازی برای عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی میان تهران و کشورهای غربی نیز آغاز شد.
آلمان که همراه پنج عضو دائم شورای امنیت (روسیه، چین، آمریکا، بریتانیا و فرانسه) طرف مذاکره با ایران بود به عنوان نخستین کشور از این جمع، ۲۸ تیرماه زیگمار گابریل، قائم‌مقام صدراعظم و وزیر اقتصاد و انرژی را در رأس یک هیئت اقتصادی به ایران فرستاد.
اکنون برنامه سفر شماری از بازرگانان بریتانیایی به تهران نیز اعلام شده و صحبت‌هایی از احتمال تشکیل اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا نیز به گوش می‌رسد.
بیشتر بخوانید: چرا هیئت اقتصادی آلمان با شتاب به ایران رفت؟
پیشنهاد اعزام فعالان اقتصادی به آمریکا
خبرگزاری مهر، سه‌شنبه (۱۳ مرداد/ ۴ اوت) از قول محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نوشت: «آمریکایی‌ها اکنون اقدامات لازم را برای راه‌اندازی اتاق بازرگانی مشترک آمریکا- ایران انجام داده‌اند.»
او می‌گوید اگر این کار در اتاق بازرگانی آمریکا انجام شود و به ثبت نهایی برسد، "حتما ایران هم مکلف است که به فاصله دو ماه، اتاق بازرگانی مشترک ایران- آمریکا را تشکیل دهد".
جلال‌پور در ادامه افزود که کارهایی که ظاهرا در آمریکا انجام شده هنوز به صورت رسمی اعلام نشده و به همین دلیل نیز اتاق بازرگانی ایران اقدامی نکرده است.
بیشتر بخوانید:گابریل در تهران: به رسمیت شناختن موجودیت اسرائیل شرط رابطه پایدار با آلمان
رئیس اتاق بازرگانی ایران احتمال می‌دهد در سفر مهرماه حسن روحانی، رئیس جمهور به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل گفت‌وگوهای اقتصادی میان دو کشور نیز انجام شود.
او با اشاره به این سفر گفت: «پیشنهاد ما این است که هیئتی از تجار و فعالان اقتصادی همراه رئیس‌جمهور در مهرماه، به نیویورک بروند».
بیشتر بخوانید: مناقشه هسته‌ای و سود و زیان ایران و چین
تراز تجاری ایران با آمریکا و چین
رابطه اقتصادی و تجاری میان جمهوری اسلامی و آمریکا در دهه‌های گذشته به شدت لطمه خورده و به ویژه در دوره تشدید تحریم‌ها به کم‌ترین حد خود رسیده است.
مطابق آمار رسمی گمرک ایران، این کشور در چهارماه نخست امسال حدود ۱۱ میلیون دلار کالا از آمریکا وارد کرده است. میزان صادرات به آمریکا در این مدت حدود ۲۰۰ هزار دلار بیشتر نبوده است.
مقایسه این آمار با تراز تجاری ایران و کشورهایی چون چین و امارات متحده عربی گویای اختلافی چشم‌گیر است. البته آمار گمرک مربوط به داد و ستد رسمی با آمریکاست و شامل کالاهای آمریکایی که غیرمستقیم وارد ایران می‌شود نیست.
در چهار ماه گذشته چین حدود سه و نیم میلیارد و امارات متحده عربی اندکی بیش از ۳ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده‌اند.
در این مدت چین نیز به عنوان بزرگ‌ترین خریدار کالاهای ایرانی ۲ میلیارد و ۵۶۴ میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده است.
در فهرست واردکنندگان اصلی کالا از ایران، عراق با حدود دو میلیارد دلار در ردیف دوم و امارات با یک میلیارد و ۶۸۳ میلیون دلار در ردیف سوم قرار دارد.
بیشتر بخوانید: سفر سایمون گس و بهبود تدریجی روابط ایران و بریتانیا
تهران میزبان ایتالیایی‌ها و بریتانیایی‌ها
در حالی که از سرگیری رابطه بازرگانی ایران و آمریکا به خاطر مشکلات دیرین سیاسی و قطع روابط دیپلماتیک با اما و اگرهایی روبروست برقراری ارتباط با دیگر کشورهای غربی شکل مشخص‌تری به‌خود گرفته است.
پس از سفر معاون صدر اعظم آلمان و دیدار لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه از ایران، پائولو جنتیلونی، وزیر خارجه ایتالیا، نیز روز سه‌شنبه، ۱۳ مرداد همراه با یک هیئت تجاری و اقتصادی وارد تهران شد.
یک روز پیش از این مارتین جانستون، مدیر کل اتاق بازرگانی بریتانیا و ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری دولتی ایرنا مناسبات تجاری میان تهران و لندن را رو به گسترش توصیف کرد و از سفر یک هیئت بازرگانی این کشور به ایران خبر داد.
بر اساس بیانیه‌ای که اتاق بازرگانی بریتانیا منتشر کرده، هیئت اعزامی این اتاق به تهران شامل ۱۲ تا ۱۵ نفر خواهد بود که در روزهای ابتدایی اکتبر به ایران سفر می‌کنند.
با نهایی شدن توافق هسته‌ای در ۲۳ تیرماه (۱۴ ژوئن) مقدمات اجرای آن که شامل توقف و لغو تحریم‌ها می‌شود در حال آماده شدن است.
انتظار می‌رود اجرای برجام پایان سال جاری میلادی یا ابتدای سال اینده آغاز شود. مذاکرات تجاری میان کشورهای غربی و ایران برای فراهم کردن زمینه همکاری‌های مشترک از مدتی پیش آغاز شده است.