افزایش بی‌سابقه تهدیدهای اسراییل علیه لبنان
۱۳۸۸ بهمن ۱۷, شنبه
پس از ماه‌ها آرامش و با گذشت بیش از یک سال از حمله نظامی اسراییل به نوار غزه، اکنون بار دیگر تهدیدات اسراییل علیه لبنان افزایش یافته است. مسئولان و مطبوعات لبنانی ظرف چند روز گذشته بیش از هر زمان دیگری بعد از جنگ سال ۲۰۰۶ به احتمال حمله نظامی اسراییل به لبنان می‌پردازند. این امر در حالی صورت می‌گیرد که شک و شبهه‌هایی نیز در مورد هواپیمای اتیوپیایی که ده روز قبل در نزدیکی بیروت سقوط کرد، ایجاد شده است.
نزدیک شدن به سالگرد ترور عماد مغنیه
مسئولان اسراییلی با نزدیک شدن به دومین سالگرد ترور عماد مغنیه فرمانده نظامی حزب‌الله لبنان، بر درجه آماده‌باش ارتش و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی اسراییل افزوده و می‌گویند حزب‌الله ممکن است هر لحظه به عملیات انتقامی علیه اسراییل دست بزند.
این در حالی است که ارتش اسراییل همزمان در مناطق شمالی هم مرز با لبنان در حالت آماده‌باش کامل است. فرماندهی ارتش اسراییل در منطقه شمالی با پیشنهاد مطرح شده برای کاستن از درجه آماده‌باش ارتش مخالفت و عنوان کرده که این امر می‌تواند برداشت‌های غلطی را در طرف لبنانی ایجاد کند و حزب‌الله باید بداند اگر دست به هر گونه عملیاتی علیه اسراییل و منافع آن بزند، با پاسخی کوبنده مواجه خواهد شد.
در طرف دیگر حزب‌الله لبنان نیز مانند سال گذشته در وضعیت آماده‌باش قرار دارد و از موضوع سالگرد ترور عماد مغنیه به عنوان اهرم فشار استفاده می‌کند. مسئولان حزب‌الله در پاسخ به گمانه‌زنی‌ها و تهدیدات اسراییل، اظهارنظری نکرده و کماکان سیاست اعلام شده از طرف سیدحسن نصرالله دبیرکل این حزب را دنبال می‌کنند.
نصرالله چندی قبل گفته بود اگر اسراییل از واکنش احتمالی حزب‌الله به ترور عماد مغنیه در ترس است، باید در این ترس بماند. انتقام از ترور مغنیه حتما صورت خواهد گرفت ولی زمان و چگونگی آن تنها به حزب‌الله مربوط است.
تهدیدات علیه سوریه
همزمان سوریه نیز از طرف اسراییل به حمله نظامی تهدید شده است. اویگدور لیبرمن وزیر خارجه اسراییل در اظهاراتی بسیار تند، دمشق را تهدید کرد که چنانچه دست از حمایت‌های خود از حزب‌الله بر ندارد، با واکنش تند و پیش‌بینی نشده اسراییل مواجه خواهد شد. این تهدید لیبرمن که در مصاحبه تلویزیونی (۵ ژانویه) او با تلویزیون اسراییل نیز مجددا مورد تاکید قرار گرفت، نگرانی آمریکا را در پی داشت. شبکه دهم تلویزیون اسراییل از واشنگتن گزارش داد که دولت باراک اوباما با ابراز نگرانی شدید از افزایش تهدیدات اسراییل علیه لبنان و سوریه، خواستار آرام شدن شرایط و شروع مذاکرات شده است.
در همین حال یک مسئول امنیتی آمریکایی نیز به روزنامه الحیات گفت:«روند قاچاق سلاح از مرز سوریه برای حزب‌الله بیش از پیش افزایش یافته و این امر برای تل‌آویو قابل تحمل نیست. آمریکا هشدار می‌دهد که ادامه این روند باعث می‌شود تا در آینده نزدیک سناریوی جنگ تابستان ۲۰۰۶ بار دیگر تکرار شده و روند امور به شکل کامل از کنترل خارج شود».
واکنش روزنامه‌های اسراییلی
با این حال برخی روزنامه‌های اسراییلی بر این باورند که افزایش تهدیدات اسراییل علیه لبنان و سوریه بیشتر جنبه داخلی و حزبی دارد. روزنامه «اسراییل امروز» که به بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل نزدیک است، نوشت: «ایهود باراک وزیر دفاع سعی دارد نتانیاهو را قانع کند که بار دیگر با سوریه بر سر میز مذاکره بنشیند. این امر با مخالفت جدی اویگدور لیبرمن وزیر خارجه مواجه شده است. در واقع لیبرمن با تهدید به حمله نظامی به سوریه سعی دارد تلاش‌های باراک را خنثی کند».
الوف بن تحلیلگر نظامی روزنامه هاآرتس نیز می‌نویسد: «سوریه سعی دارد روابط خود را با آمریکا بدون عبور از دروازه اسراییل خوب کند و در این راستا حتی نمی‌خواهد از سطح روابط خود با تهران نیز بکاهد. آنچه که مشخص است اینکه دمشق در این زمینه تا حدودی نیز موفق شده و قصد ندارد با ورود مجدد به مذاکره با اسراییل، امتیازی را در این شرایط به تل‌آویو بدهد».
روزنامه یدیعوت احرونوت اما نوشت: «آمریکا با جدی تلقی کردن تهدیدات اسراییل علیه لبنان و سوریه، پیامی فوری و محرمانه برای دولت اسراییل ارسال کرده و از نتانیاهو خواسته تا هر چه سریع‌تر انگیزه سخنان تشنج‌آمیز دولت خود را توضیح دهد.
مقامات عربی و بین‌المللی چه می‌گویند؟
روند افزایش تهدیدات اسراییل، واکنش‌هایی نیز در میان مقامات عربی و بین‌المللی داشته است. بشار اسد رییس‌جمهور سوریه در اظهارنظری گفت: «چنانچه وضعیت در لبنان تغییر نکند، هر لحظه احتمال حمله نظامی اسراییل به این کشور وجود دارد».
احمد ابوالغیط وزیر خارجه مصر نیز گفت: «مصر با لحن تند اسراییل و تهدید به جنگ مخالف است و تل‌آویو باید بداند که پیامدهای حمله نظامی به هر کشور عربی دامن اسراییل را خواهد گرفت. در حالی که تلاش‌هایی برای از سرگیری روند صلح وجود دارد، تنش در منطقه به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و این امر پیامدهای خطرناکی دارد».
در عین حال برنار والرو سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز گفت: «از هر گونه اظهارنظر خطرناک در منطقه خاورمیانه باید پرهیز کرد و پاریس افزایش تهدیدات کلامی و وضعیت متشنج منطقه را بسیار جدی تلقی کرده و آن را زیر نظر دارد».
موضعگیری حزب‌الله
شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب‌الله در پاسخ به بالا گرفتن تنش‌ها میان اسراییل با لبنان و سوریه گفت: «حزب‌الله به روند مسلح شدن خود ادامه می‌دهد؛ چرا که مقاومت بدون سلاح مفهومی ندارد و سلاح نتیجه وجود مقاومت است. مقاومت هم تا زمانی که دشمن وجود داشته باشد، ادامه خواهد یافت».
قاسم همچنین در مصاحبه با تلویزیون سوریه گفت: «حزب‌الله هنوز هیچ نشانه ملموسی به دست نیاورده که بیانگر آمادگی اسراییل برای حمله نظامی به لبنان یا سوریه باشد؛ هر چند این حزب برای مقابله با هر شرایطی در آمادگی کامل بسر می‌برد».
هواپیمای اتیوپیایی
در حالی که تنش میان اسراییل و لبنان به اوج خود رسیده است، شایعات جدیدی نیز در مورد هواپیمای اتیوپیایی که دوازده روز قبل در ساحل بیروت سقوط کرده و تمامی ۸۳ سرنشین آن جان باختند نیز منتشر شده است.
بر اساس گزارش‌روزنامه اللواء، با توجه به اینکه چندین هواپیما قبل و بعد از هواپیمای مزبور با موفقیت فرودگاه بیروت را ترک کردند و با توجه به جدید بودن هواپیمای اتیوپیایی، نکات دیگری در سقوط آن دخیل بوده‌اند. این روزنامه می‌افزاید: «قرار بود چند تن از مسئولان حزب‌الله لبنان با این هواپیما، بیروت را ترک کنند که در آخرین ساعات از سفر منصرف می‌شوند و این احتمال قوی وجود دارد که سقوط هواپیما ناشی از یک عملیات تروریستی علیه حزب‌الله بوده باشد».
با نگاهی به سابقه تنش‌ها میان اسراییل با لبنان و سوریه به نظر می‌رسد مسائل مربوط به ایران و تاثیرگذاری تهران بر سیاست‌های دمشق و بیروت در این تنش‌ها بی‌تاثیر نباشد. اویگدور لیبرمن وزیر خارجه اسراییل به عنوان اصلی‌ترین مسئول اسراییلی که به این روند تنش دامن می‌زند، معتقد است که سیاست آمریکا در نشان دادن درهای باز به ایران و سوریه بی‌فایده است و جامعه بین‌المللی و در راس آنها آمریکا باید هر چه سریع‌تر به تدابیری جدی در مواجهه با طرح‌های ایران در منطقه دست بزنند.
علی مهتدی
تحریریه: بهمن مهرداد