ایران اجرای کامل برجام را منوط به دریافت ۱۵ میلیارد دلار کرد
۱۳۹۸ شهریور ۱۳, چهارشنبهعباس عراقچی که همراه هیئتی برای مذاکره درباره طرح امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه به پاریس سفر کرده بود در بازگشت از این سفر پیشنهاد گشایش یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای ایران را تائید کرد.
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه ۱۳ شهریور (چهارم سپتامبر) به خبرگزاری ایسنا گفته که بر پایه مذاکرات تلفتی میان مکرون و همتای ایرانی او حسن روحانی و گفتوگوهای دوجانبه، کشورهای اروپایی یا باید از ایران نفت بخرند یا معادل بهای فروش نفت یک خط اعتباری در اختیار جمهوری اسلامی قرار دهند.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، یک روز پس از مذاکرات پاریس از ادامه رایزنیها در مورد پیشنهاد راهاندازی یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری با ضمانت پول فروش یا پیش فروش نفت ایران خبر داد و تحقق آن را از جمله مشروط به تمدید معافیت برخی از خریداران نفت ایران از تحریمهای ایالات متحده عنوان کرد.
این در حالی است که شبکه تلویزیونی "پرستیوی" روز چهارشنبه گزارش داد ایران پیشنهاد اعطای وام ۱۵ میلیارد دلاری کشورهای اروپایی برای حفاظت از اقتصاد این کشور در مقابل تحریمهای آمریکا را رد کرده است. این شبکه تلویزیونی نزدیک به جناح تندروی ایران درباره منبع این خبر هیچ توضیحی نداده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اردیبهشت سال پیش فرمان خروج از توافق هستهای با ایران را امضا کرد و پس از آن تحریمهای لغو یا تعلیق شده واشنگتن علیه جمهوری اسلامی دوباره اعمال شد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
آمریکا با اعمال مجدد تحریمها، شماری از خریداران نفت ایران را به شرط کاهش واردات نفت از این کشور برای یک دوره شش ماهه از تحریمها معاف کرده بود اما دونالد ترامپ در سالروز خروج از توافق هستهای از تمدید معافیتها خودداری کرد.
«اروپا خودش میداند و آمریکا»
عراقچی در این باره به ایسنا گفت: «از نظر جمهوری اسلامی صورت مسئله کاملا روشن است. اینکه اروپاییها نفت ایران را میخرند، یا پیش خرید میکنند، یا خط اعتباری میدهند، خودشان میدانند و آمریکا. از نظر ما بازگشت به اجرای کامل برجام منوط به دریافت ۱۵ میلیارد دلار برای یک دوره چهار ماهه است و در غیر این صورت روند کاهش تعهدات ایران ادامه خواهد یافت.»
جمهوری اسلامی ۱۸ اردیبهشت و در نخستین سالروز خروج آمریکا از توافق هستهای میان ایران و کشورهای پنچ به علاوه یک، اعلام کرد در صورتی که کشورهای اروپایی برای بهرهمند شدن تهران از مزایای اقتصادی برجام گام ملموسی بر ندارند هر ۶۰ روز اجرای بخشی از تعهدات برجامی خود را متوقف میکند.
این کاهش تعهدات تا کنون در دو مرحله، به صورت رعایت نکردن سقف مجاز درصد غنیسازی و میزان ذخیره اورانیوم غنیشده انجام شده است.
علی ربیعی، سخنگوی دولت میگوید روز جمعه، ۱۵ شهریور موعد آغاز گام سوم کاهش تعهدات است و این که ایران وارد این مرحله نشود کاملا به واکنش طرف اروپایی و مذاکرات فشردهای بستگی دارد که در حال انجام است.
بدبینی به گشایش سریع خط اعتباری
به گفته عباس عراقچی "بعید است" که کشورهای اروپایی تا قبل از ۱۶ شهریور بتوانند گام موثری بردارند و بنابراین مرحله سوم کاهش تعهدات از سوی ایران در تاریخ اعلام شده آغاز خواهد شد.
مقامات ارشد جمهوری اسلامی، از جمله سخنگویان دولت، وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی تا کنون از تشریح گام سوم کاهش تعهدات برجامی خودداری کردهاند. عراقچی نیز مانند آنها گفته است این که ایران کدام تعهد خود را کاهش میدهد "در زمان خود" اعلام خواهد شد.
وزیر خارجه فرانسه سهشنبه در جمع خبرنگاران گفته بود که شرط گشایش خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری، بازگشت جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی و مذاکره بر سر مسائلی مانند امنیت خلیج فارس و منطقه و آینده توافق هستهای پس از سال ۲۰۲۵ است.
شرط مهمتری که برخی منابع خبری، از جمله خبرگزاری رویترز به نقل از لودریان اعلام کردهاند موافقت دونالد ترامپ است. ظاهرا وزیر دارایی فرانسه، برونو لومر، به منظور جلب رضایت ترامپ برای همراهی با طرح امانوئل مکرون به واشنگتن سفر کرده است.
پیش از این و در جریان اجلاس سران کشورهای عضو گروه هفت، مکرون با همتای آمریکایی خود مذاکرات مفصلی برای کاهش تنش میان تهران و واشنگتن داشته است.
به گزارش خبرگزاری آلمان عباس عراقچی، نهم شهریور درباره این رایزنیها گفت: «در جریان اجلاس گروه ۷ آقای مکرون با آقای ترامپ دیدارهایی داشتند و طرف آمریکایی برای صدور مجوز در خصوص نفت ایران انعطافهایی نشان داده است.»
"اختلاف نظر جدی" در مورد ادامه مذاکرات
معاون سیاسی وزارت خارجه ایران با بیان این که جمهوری اسلامی آماده است بعد از دریافت ۱۵ میلیارد دلار با پنج کشور باقیمانده طرف توافق هستهای مذاکره کند، تاکید کرده که درباره دستور کار این گفتوگوها "اختلاف نظرهای جدی" وجود دارد.
او با اشاره به این که رایزنیها در مورد دستور کار مذاکرات ادامه دارد افزود: «جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان در رابطه با خطوط قرمز خود با کسی مذاکره نخواهد کرد.»
مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران در مورد این خطوط قرمز توضیح بیشتری نداده اما مسئولان جمهوری اسلامی بارها گفتهاند درباره موضوعاتی نظیر برنامههای موشکی و حضور منطقهای خود حاضر به مذاکره نیستند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
عراقچی دستکم احتمال گفتوگو درباره یکی از پیششرطهای فرانسه را تائید کرده و به ایسنا گفته است: «جمهوری اسلامی ایران به شرط تامین امنیت و آزادی کشتیهای خود در تمامی آبراهها آمادگی دارد در خصوص امنیت و آزادی کشتیرانی در خلیج فارس و تنگه هرمز وارد گفتوگو شود.»
با این همه بدون موافقت واشنگتن تامین خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری که منابع آن از فروش یا پیش فروش نفت ایران تامین شود ممکن به نظر نمیرسد و کاخ سفید تا کنون در مورد این پیشنهاد امانوئل مکرون به طور رسمی موضعی نگرفته است.