بحران سد زاینده‌رود؛ نگرانی از تامین آب آشامیدنی در اصفهان
۱۴۰۱ شهریور ۲۸, دوشنبه
بنا بر اعلام شرکت آب منطقه‌ای اصفهان، کمتر از چهار روز تا پایان سال آبی جاری، ۸۵ درصد مخزن سد زاینده‌رود با ذخیره آبی ۱۷۹ میلیون مترمکعبی خالی است.
روز دوشنبه ۲۸ شهریور (۱۹ سپتامبر) اعلام شد، ورودی سد زاینده‌رود ۷.۸ و خروجی آن ۲۳ مترمکعب بر ثانیه است. این در حالی است که پیش‌شرط ذخیره آبی ۴۰۰ میلیون مترمکعبی سد زاینده‌رود تا پایان سال آبی جاری و تحویل حقابه کشاورزان در پاییز امسال نه‌تنها محقق نشده، بلکه اکنون ذخیره این سد به کمتر از ۲۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
با اعلام خالی بودن ۸۵ درصد مخزن سد زاینده‌رود، بسیاری از کارشناسان نسبت به تامین آب آشامیدنی مردم شهر اصفهان ابراز نگرانی جدی کردهاند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
مجتبی موسوی، مدیر سد زاینده‌رود دراین‌باره به خبرگزاری ایسنا گفته است: «اگر بارش در زمستان اتفاق نیفتد، شرایط بحرانی تامین آب شرب اصفهان جدی خواهد شد.»
پیش از این مسئولان آب منطقه‌ای هشدار داده بودند، "خط قرمز" تامین آب شرب ۲۰۰ میلیون مترمکعب است و ذخیره سد نباید از این عدد، کمتر شود. آمار رسمی اما نشان می دهد، در سال آبی گذشته ذخیره سد زاینده‌رود به پایین‌تر از این میزان هم رسید.
در جمهوری اسلامی سدسازی بی‌رویه با توجیه‌های مختلف نظیر مهار آب‌های روان، جلوگیری از سیلاب و تامین مطمئن آب شرب به شدت رواج داشته اما شواهد نشان می‌دهد که این اقدام که همه جناح‌ها در آن دخیل بوده‌اند بیشتر به یک کسب و کار پردرآمد تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید: تلفات ۲۵ درصدی آب شرب ایران در شبکه فرسوده
عیسی کلانتری که در سال پایانی نخست‌وزیری میرحسین موسوی و از ابتدای ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی تا سال سوم دولت اول محمد خاتمی، وزیر کشاورزی و در دولت دوم حسن روحانی، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بود، چندی پیش گفته بود: «هر بلایی بر سر حوزه محیط زیست آمده طی چهار دهه گذشته بوده است. پیش از این مدت، بسیاری از شاخص‌های محیط زیستی کشور مثل آب در جایگاه مناسبی قرار داشت.»
کلانتری که خود یکی از مسئولان حوزه‌های مرتبط با آب بوده بارها از سیاست‌هایی که ایران را به "ورشکستگی آبی" کشانده به شدت انتقاد کرده و اعلام کرده بود، این سیاست‌ها باعث شده "امروز یک تالاب و دریاچه زنده" در کشور وجود نداشته باشد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
از سوی دیگر حوضه آبریز زاینده‌رود در ۲۰ سال گذشته به دلیل بارگذاری بیش از حد صنایع و توسعه اراضی کشاورزی و باغ‌ها، پمپاژ غیرقانونی آب در بالادست و کاهش بارندگی در شرایطی بحرانی قرار دارد.
منابع آب سطحی و زیرزمینی از میان رفته‌اند و خشکی زاینده‌رود، تالاب گاوخونی و برداشت‌های بی‌رویه از چاه‌ها، فرونشست زمین در اصفهان را تشدید کرده است. این آسیب‌ها با آلودگی بیشتر هوا، گرد و غبار و خشکی اراضی کشاورزی در شرق همراه بوده‌اند.
استان اصفهان مانند بسیاری دیگر از مناطق ایران از مدت‌ها پیش با بحران کم‌آبیروبه‌رو است. کارشناسان در کنار تغییرات آب و هوایی و کاهش بازندگی مهم‌ترین علت آن را سوءمدیریت کارگزاران حکومتی و سیاست‌های شکست‌خورده‌ای مانند انتقال بین‌حوضه‌ای آب می‌دانند.
در سال‌های اخیر اعتراض به معضلات معیشتی و مشکلات زیست‌محیطی ناشی از سیاست‌های معضل‌آفرین مسئولان، خیلی سریع جنبه سیاسی پیدا می‌کند و شهروندان معترض به سر دادن شعار علیه کلیت نظام جمهوری اسلامی می‌پردازند.