بریتانیا به جایگاه «شیطان بزرگ» ارتقا یافت
۱۳۸۸ تیر ۲, سه‌شنبه
آیت‌الله خامنه‌ای در مراسم نماز جمعه، انگلستان را «خبیث‌ترین» دشمن ایران خواند. در پی آن جماعت حاضر در نماز جمعه، شعار «مرگ بر انگلیس»، «مرگ بر اسراییل» و سپس «مرگ بر آمریکا» سرداد. از آن پس تنش در مناسبات دیپلماتیک میان تهران و لندن رو به فزونی گذاشته است. بریتانیا نخستین کشوری بود که از وابستگان دیپلمات‌های خود در ایران خواست، این کشور را ترک کنند.
گوردون براون، نخست‌وزیر بریتانیا، روز سه‌شنبه (۲۳ ژوئن) در پارلمان این کشور اعلام کرد که بریتانیا در واکنش به اقدام تهران مبنی بر اخراج دو دیپلمات بریتانیایی، دو دیپلمات ایرانی را اخراج کرده است. وی افزود، اتهاماتی که ایران به بریتانیا وارد می‌کند، بی‌پایه است.
«دستکاری از راه دور»
سیمای جمهوری اسلامی گزارش داده است که ایران بار دیگر سفیر خود را در لندن به تهران فراخوانده تا درباره‌ی دخالت‌های بریتانیا در امور داخلی ایران گزارش دهد. پیش از آن، منوچهر متکی، وزیر امور خارجهی ایران ادعا کرده بود که بریتانیا از یکسال پیش روی این موضوع کار می‌کند که انتخابات ایران را از خارج دستکاری کند.
علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی نیز ضرورت بازبینی در مناسبات دیپلماتیک با بریتانیا را به دلیل «دخالت این کشور در تحولات ایران پس از انتخابات» یادآور شد. ولی به گزارش رسانه‌ها، مجلس ایران نهادی نیست که بتواند چنین تصمیمات حساسی را اتخاذ کند. تصمیماتی از این دست از سوی نهاد دیگری اتخاذ می‌شود که برای نمونه، جان لاین، گزارشگر بی‌بی‌سی را از ایران اخراج کرد.
انعطاف ماموران امنیتی در برابر تظاهرات بدون مجوز
با این همه، روز سه‌شنبه (۲۳ ژوئن)، وزارت کشور، برای «دانشجویان بسیجی» و «انجمن‌های اسلامی» مجوز برگزاری تظاهرات در برابر سفارت بریتانیا در تهران را صادر نکرد.
پیش از آن، اسماعیل تهمورثی، رهبر این دانشجویان اعلام کرده بود که این تظاهرات می‌تواند به یک «۱۳ آبان» دیگر تبدیل شود. باید یادآور شد که در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۵۸، سفارت آمریکا توسط دانشجویان موسوم به «پیرو خط امام» اشغال شد و کارمندان آن به مدت ۴۴۴ روز گروگان بودند.
« دانشجویان بسیجی» اعلام کرده بودند که می‌خواهند علیه «دولت فاسد بریتانیا» اعتراض کنند، زیرا این دولت به ناآرامی‌ها در ایران دامن می‌زند. طبق گزارش‌های رسیده، به‌رغم نداشتن مجوز، گروهی از دانشجویان طرفدار دولت در برابر سفارت بریتانیا گردآمدند و شعار دادند. ماموران انتظامی در برابر این «تظاهرات بدون مجوز» واکنشی نشان نمی‌دادند و تنها نظاره‌گر آن بودند. شعارهای تظاهرکنندگان «مرگ بر انگلیس» و «مرگ بر اسراییل» بوده است.
دو دلیلی که بریتانیا را «شیطان بزرگ» می‌کند
طبق ارزیابی ناظران سیاسی، اینکه رژیم ایران بریتانیا را هدف اصلی حملات خود گرفته است، دو دلیل می‌تواند داشته باشد: نخست اینکه دولت بریتانیا اخیرا با استناد به مجازات‌های اقتصادی ایران، یک حساب بانکی با موجودی نیم میلیارد یورو را در لندن مسدود کرده که نه به یک شرکت تجاری ایرانی، بلکه به یکی از فرزندان آیت‌الله خامنه‌ای تعلق دارد.
دیگر اینکه با پیشنهادهای اوباما برای گفت‌وگوهای مستقیم با تهران، مقامات جمهوری اسلامی دیگر نمی‌توانند آمریکا را همچنان «شیطان بزرگ» بنامند. با این همه، مقامات جمهوری اسلامی هنوز آمریکا را به عنوان هدفی برای حملات تبلیغاتی خود کاملا کنار نگذاشته‌اند. دستگیری گزارشگر «واشنگتن پست» موید همین واقعیت است.
به باور ناظران سیاسی، مادامی که هنوز سیاست آتی ایران در قبال ایالات متحده‌ی آمریکا کاملا روشن نشده است، مقامات جمهوری اسلامی نقش «شیطان بزرگ» را برگردن بریتانیا خواهند گذاشت. بویژه از آن جهت که گوردون براون، نخست‌وزیر این کشور اخیرا گفت، تصمیم درباره‌ی آینده‌ی رابطه‌ی جهان با ایران، به رفتار دولت این کشور با تظاهرکنندگان معترض بستگی دارد.
BM/SJ