تجربههای یک نویسنده آلمانی در ایران پسا برجام
۱۳۹۵ خرداد ۴, سهشنبهاز آغاز لغو تحریمهای اقتصادی در ایران، بسیاری از کشورها خواهان برقراری روابط فرهنگی با ایران هم هستند. آلمان یکی از کشورهایی است که در کنار بستن قراردادهای کلان اقتصادی، میکوشد زمینهی آغاز گفتوگو با محافل فرهنگی و فرهنگدوستان این کشور را نیز فراهم آورد.
سفر اولا لنتسه، نویسندهی آلمانی نیز که در چارچوب برنامههای نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت و کتابفروشیهای آلمان با عنوان "سه کشور" صورت گرفته، از جملهی این تلاشها است.
این نویسندهی ۴۳ ساله در ایران، ضمن دیدار با چند تن از نویسندگان ایران، در چندین نشست کتابخوانیدر دانشگاهها، کتابفروشیها و مراکز فرهنگی شرکت کرده است.
لنتسه تا کنون ۴ رمان منتشر کرده که تازهترین آنها "شهر بیپایان" نام دارد. این نویسندهی برلینی معمولا تجربیات سفرهای خود را در قالب رمان و رویدادهای آن باز میتاباند. در "شهر بیپایان"، به عنوان نمونه، دیدنیها و شنیدنیهای لنتسه از استانبول و بمبئی، دو سفری که او پیش از ۲۰۱۵ انجام داده، در متن جستجوهای دو زن قهرمان کتاب، بازتاب یافتهاند.
کافه لاته و کاپوچینو در ایران
لنتسه پس از بازگشت از ایران در گفتوگویی با رادیو آلمان از تجربیات خود در این کشور سخن گفته و "مردم آن را بسیار مهربان و علاقمند به مسائل جهان" معرفی میکند. این دومین سفری لنتسه به ایران است.
او شرایط این کشور را در مقایسه با وضعیت سال ۲۰۰۸ اینگونه توضیح میدهد: «فکر میکنم که میتوان گرایشهای جهانی را در ایران هم به وضوح دید. یک مثال پیشپاافتاده بزنم. مثلا در کافههای تهران میشود کافه لاته (قهوه با شیر) و کاپوچینو سفارش داد.» او با این حال تاکید میکند که لغو تحریمها بر زندگی روزمرهی مردم "اصلا تاثیر نگذاشته است."
لنتسه فضای مراسم داستانخوانیهای خود را "بسیار رسمی" توصیف میکند و میگوید: «در ابتدا آیاتی از قران خوانده میشد و بعد هم سرود ملی ایران که همه میبایست از جا بلند میشدند. فضا واقعا خیلی رسمی بود، تا آنجا که آدم میبایست مواظب حرفزدنش باشد.» اوعلاوه بر این میافزاید: «و یک سری مسایل بیپایان که تابو هستند.»
تعیین موضع
به گفتهی اولا لنتسه، پرسشکنندگان در برنامههای داستانخوانی او اغلب موضعگیریهای خود را مطرح میکردند و از او میخواستند بدانند که اروپا چگونه میخواهد خود را از "خودمرکزبینی" نجات دهد و آثار نویسندگان ایرانی را هم مطرح کند یا این که جامعهی فرهنگی ایران چگونه میتواند خود را از "نفوذ غرب و آمریکا" حفظ کند و با آن مقابله کند.
لنتسه همچنین به این موضوع اشاره میکند که در همهحال و همهجا میبایست موازین اسلامی را رعایت کند و با حجاب اسلامی ظاهر شود.
او در پایان مصاحبه با رادیو آلمان هم به محدودیتهای روزمره در ایران اشاره میکند و یادآور میشود که مثلا "روسری سر کردن و پوشیدن مانتوهای بلند" برای بسیاری از همکاران او محدودیت ایجاد میکند و آنان را از سفر به ایران باز میدارد.