ترکیه: فرانسه را تحریم خواهیم کرد

با وجود انتقاد شدید ترکیه، مجلس ملی فرانسه روز پنجشنبه (۲۲ دسامبر) لایحه‌ای تصویب کرد که انکار "نسل‌کشی" را جرم می‌شناسد و برای آن مجازات قائل می‌شود. این امر می‌تواند ماجرای کشتار ارامنه در زمان امپراتوری عثمانی را نیز در بر گیرد، زیرا فرانسه در سال ۲۰۰۱ مطابق قانونی کشتار ارامنه حدود صد سال پیش را نمونه‌ای از "نسل کشی" دانسته بود.

لایحه قانونی که به تصویب رسید، می‌گوید: "هرکه نسل‌کشی را انکار کند، به یک سال زندان و حدود ۴۵ هزار یورو جریمه محکوم می‌شود". این لایحه قرار است در اوایل سال ۲۰۱۲ به سنای فرانسه عرضه شود. بحث درباره آن در سنا ممکن است چند ماه به درازا بکشد.

"افتخار به تاریخ گذشته"

دولت ترکیه که خود را جانشین امپراتوری عثمانی می‌داند، این لایحه را توهینی به خود دانسته و نسبت به تصویب آن هشدار داده بود. پس از تصویب لایحه ترکیه سفیر خود را از پاریس فرا خواند و به همکاری نظامی خود با فرانسه پایان داد. خبرگزاری رویترز به نقل از نخست وزیر ترکیه خبر داد که مجوز هواپیماهای نظامی فرانسه برای فرود در محدوده مرزی ترکیه و نیز مجوز ناوهای جنگی فرانسه برای لنگرانداختن در محدوده آب‌های قلمرو ترکیه لغو می‌شود.
با واکنش شدید ترکیه، روابط دیپلماتیک میان دو کشور عملا قطع شده است. رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه گفته است: «زخم‌های سخت و التیام‌ناپذیر" در روابط دو کشور پدید آمده است.

 اردوغان اعتقاد دارد که هدف نیکلا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه، از ارائه این لایحه قانونی به پارلمان صرفا بهره‌برداری سیاسی و جهت جلب آرای ارمنیان مقیم فرانسه در انتخابات آینده بوده است. در فرانسه حدود ۵۰۰ هزار نفر با تبار ارمنی زندگی می‌کنند.

نخست وزیر ترکیه هشدار داد که بر اثر این "اقدام خصمانه روابط دو کشور به شدت آسیب می‌بیند.» او تهدید کرد که اگر لایحه به تصویب برسد و به شکل قانونی در آید، ترکیه به سوی تحریم کامل فرانسه پیش خواهد رفت. اردوغان با خشم افزود: «دوست و دشمن باید بدانند که ما به تاریخ گذشته خود افتخار می‌کنیم و می‌کوشیم ابهامات را برطرف کنیم.»
بیشتر نیروهای سیاسی ترکیه نیز از دولت خود در اعتراض به تصویب قانون بحث‌انگیز "منع انکار نسل‌کشی"  در فرانسه حمایت می‌کنند. بنا به گزارش خبرگزاری فرانسه، در شهر آنکارا، پایتخت ترکیه، جمعیتی خشمگین دست به تظاهرات زده و شعار می‌دادند: "ما نسل‌کشی نکردیم، بلکه از میهن خود دفاع کردیم."

نگرانی از بحران روابط

صبح روز پنجشنبه همزمان با بررسی این لایحه در مجلس فرانسه صدها نفر از طرفداران روابط دوستانه میان دو کشور و سازمان‌های آنها در پاریس دست به تظاهرات زدند. به ویژه شهروندان ترک مقیم فرانسه از بحرانی شدن روابط دو کشور سخت نگران هستند.

آلن ژوپه، وزیر امور خارجه فرانسه، مخالفت خود را با تصویب لایحه بحث‌انگیز "ضد نسل‌کشی" اعلام کرده و نسبت به تیره شدن روابط فرانسه با شریک تجاری مهمی مانند ترکیه ابراز نگرانی کرده بود. ژان لئونتی، وزیر امور اروپایی در کابینه فرانسه، واکنش شدید دولت ترکیه را "ناموجه" خوانده و خواهان "گفت‌وگوی آرام" با ترکیه شده است.

سپاسگزاری ارمنستان

دولت ارمنستان از فرانسه به خاطر تصویب لایحه‌ای علیه "کشتار قومی" رسما تشکر کرد. ادوارد نالبندیان (نعلبندیان) نخست وزیر ارمنستان گفت دولت فرانسه ثابت کرد که ارزش‌های انسانی برای این کشور از هرچیزی بالاتر است. او افزود: «با این قانون فرانسه نشان داد که جنایت علیه بشریت هرگز فراموش نمی‌شود و باید به کیفر برسد.»
بیشتر پژوهشگران و مورخان اعتقاد دارند که میان سالهای ۱۹۱۵ و ۱۹۱۷ حدود یک و نیم میلیون ارمنی در ت

رکیه امروز کشته شده‌اند. ترکیه از سویی شمار قربانیان را تا نیم میلیون کاهش می‌دهد و از طرف دیگر قتل ارمنیان را نتیجه همکاری آنها با روس‌ها قلمداد می‌کند، و معتقد است که خون شهروندان ترک نیز در درگیری‌ها ریخته شده است. امروزه حدود ۶۰ هزار ارمنی در ترکیه زندگی می‌کنند.

AA/SI