تلاش عربستان سعودی برای دور کردن سوریه از ایران

سفر ملک عبدالله به دمشق، در پاسخ به دیداری صورت می‌گیرد که بشارالاسد رئیس‌جمهور سوریه چند ماه پیش از ریاض انجام داد. خبرگزاری‌های آلمان و رویترز، این دیدارها را، تلاشی در جهت هماهنگ کردن سیاست کشورهای عربی در مقابل برنامه‌ی اتمی ایران، پشتیبانی از سیاست صلح باراک اوباما در خاورمیانه و همچنین کاهش مشکلات سعد حریری برای تشکیل دولت جدید لبنان تلقی کردند.

نشریه‌ی وال استریت جورنال نیز نوشت که ملک عبدالله در سفر به دمشق سوریه را برای سست کردن اتحاد با ایران و تحکیم تفاهم بر سر مسائل سیاسی و امنیتی منطقه زیر فشار خواهد گذاشت.

در سفر سه روزه به دمشق، یک هیات بلندپایه سیاسی و امنیتی و گروه بزرگی از سردبیران و خبرنگاران ارشد عربستان سعودی، ملک عبدالله را همراهی می‌کنند. رسانه‌های عربی زبان، این سفر را بسیار مهم تلقی کردند و گزارش‌های مفصلی درباره آن انتشار دادند.

نقش عربستان و سوریه در منطقه

دیدار پادشاه عربستان از دمشق، در ایران نیز تفسیرهائی مشابه را به دنبال داشت. پایگاه اینترنتی تابناک که گفته می‌شود به محسن رضائی نزدیک است، هدف این سفر را بررسی روابط دو کشور با ترکیه و ایران دانست.

تابناک نوشت: «یک روزنامه‌ عربی به نقل از مشاور رئیس‌جمهور سوریه گزارش داد که در مذاکرات دمشق، پادشاه عربستان و رئیس‌جمهور سوریه، درباره روابط دو کشور با ایران و ترکیه تبادل‌نظر خواهند کرد و بر سر نقش‌آفرینی بیشتر در تحولات منطقه تفاهم نامه‌هائی امضا خواهند کرد».

پایگاه اینترنتی تابناک، در این مورد نوشت: «موضوع مقابله با نفوذ ایران و ترکیه در منطقه چندی است که با شدت و نگرانی بیشتری از سوی سران عربستان، مصر و اردن دنبال می‌شود.»

تابناک، هشدار داد که جمهوری اسلامی ایران نباید در زمینه‌ی رفع نگرانی رهبران عرب غفلت کند، زیرا این موضوع پیش‌زمینه‌ی تنش‌هائی خواهد بود که به یقین منافع منطقه‌ای ایران را تامین نمی‌کند.

حل بحران سیاسی لبنان

خبرگزاری رویترز، دیدار بشارالاسد و ملک عبدالله را زمینه‌ساز امیدی نو برای وحدت اعراب در مقابل برنامه‌ی اتمی ایران دانست. اما این دیدار را در حل بحران فلسطین و سرنوشت دولت جدید لبنان نیز مهم شمرد.

خبرگزاری آلمان نیز، به نقل از ناظران عرب نوشت که سفر ملک عبدالله تلاشی برای تفاهم کشورهای عربی، پیشبرد روند صلح خاورمیانه و کاهش دشواری‌های مربوط به تشکیل دولت لبنان است.

عربستان سعودی از سعد حریری نخست‌وزیر غرب‌گرای لبنان حمایت می‌کند، اما دمشق پشتیبان حزب‌الله است. سعد حریری، فرزند رفیق حریری سیاستمدار لبنانی، در ماه ژوئن امسال مامور تشکیل کابینه شد، اما به دلیل اختلاف با حزب‌الله و سایر گروه‌های سیاسی رقیب، هنوز موفق به این کار نشده است.

از زمان قتل رفیق حریری در سال ۲۰۰۵ میلادی، مناسبات ریاض و دمشق تیره شد. بشارالاسد، که در سال ۲۰۰۴ میلادی یک پیمان دفاعی مشترک با ایران امضاء کرده است، چندماه پیش، برای اولین بار پس از ۴ سال به ریاض رفت و گفت‌وگوئی چند ساعته با ملک عبدالله داشت.

نویسنده: جواد طالعی

تحریریه: بهرام محیی