ثروت‌اندوزی "برادران" به بهانه دور زدن تحریم‌ها
۱۳۹۲ اردیبهشت ۶, جمعه
با شدت گرفتن تحریم‌ها و دشوار شدن فروش نفت و محصولات نفتی، نقش واسطه‌هایی که از طریق شرکت‌های ظاهرا غیردولتی به عرضه‌ی این محصولات در بازارهای جهانی می‌پردازند تعیین‌کننده شده است.
از زمان روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد فعالیت شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران در تمام عرصه‌های اکتشاف، استخراج و فروش محصولات نفتی به شکل چشمگیری افزایش داشته است. بنابرگزارش‌ها با شدت گرفتن تحریم‌ها نقش سپاهیان و مدیران ارشد امنیتی در دور زدن تحریم‌ها پررنگ‌تر از پیش شده است.
سایت خبری بازتاب در گزارشی که جمعه (۶ اردیبهشت/ ۲۶ آوریل) زیر عنوان "رمزگشایی از راز بقای تحریم‌ها" منتشر شد نوشت: «درآمد تحریم برای برادران و شبه برادران شاغل در رشته دور زدن تحریم‌ها، سالانه رقمی معادل ۴۰ هزار میلیارد تومان است که بزرگترین بیزینس کشور محسوب می‌شود.»
سودمندی از تداوم تحریم و بحران
به نوشته‌ی بازتاب با توجه به سود هنگفتی که نصیب دلالان و واسطه‌های دور زدن تحریم‌ها می‌شود، "ساده لوحی است که نقش این گروه را در بحرانی نگه داشتن شرایط دیپلماتیک کشور و اقداماتی که منجر به تداوم تحریم شود نادیده بگیریم."
از تابستان سال ۲۰۱۲ تحریم‌های یک‌جانبه‌ی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی شدت گرفت. هدف اصلی این اقدام‌ها دشوار ساختن فروش نفت و محصولات نفتی و انتقال درآمدهای ارزی حاصل از این تجارت به ایران عنوان می‌شود.
ایران برای مقابله با تدبیرهای محدودکننده کشورهای غربی به استفاده از راه‌هایی روی آورد که عملا بدون وجود واسطه‌ها و شرکت‌های صوری موفقیت چندانی ندارند. به نوشته‌ی بازتاب به این ترتیب دیگر تنها نفع‌برنده تحریم‌ها "استکبار جهانی و صهیونیسم" نیستند، بلکه "برادران و دانه درشت‌هایی در داخل کشور هستند که به بهانه دور زدن تحریم‌ها، صاحب ثروت‌های نجومی و درآمدهای هنگفت می‌شوند."
در این گزارش واسطه‌های دورزدن تحریم‌ها "گروهی از افراد که دارای ارتباطات امنیتی یا سیاسی با حاکمیت هستند" معرفی می‌شوند که از طریق فعالیت شرکت‌های پوششی سودهای کلان به دست می‌آورند.
دوران احمدی‌نژاد؛ قدرت‌گیری سپاه، تشدید تحریم‌ها
عدم شفافیت معاملات غیرقانونی راه را برای سوءاستفاده‌ی دلالان هموارتر می‌کند. سایت بازتاب در گزارش خود با اشاره به این موضوع می‌نویسد: «این گروه واسطه، علاوه بر مبلغی که به عنوان پورسانت دریافت می‌کنند، کالاها را بسیار گران‌تر از قیمت واقعی فاکتور کرده و صادرات را پایین‌تر از قیمت بازار ثبت می‌کنند و از این راه صاحب درآمد غیرقابل تصوری می‌شوند.»
با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد در سال ۸۴ شمار مناقصه‌های پروژه‌های عظیم نفت و گاز که بدون رعایت تشریفات قانونی به نهادهای وابسته به سپاه، از جمله قرارگاه خاتم‌الانبیا واگذار شد افزایش یافت.
برخی منتقدان میدان دادن به سپاه در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی را جبران نقشی تلقی می‌کنند که گفته می‌شود نظامیان با حمایت رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای در به پیروزی رساندن احمدی‌نژاد بر عهده داشتند.
در گزارش یاد شده به جزییات نقش گروهی که از "تداوم تحریم‌ها" سود می‌برند اشاره‌ای نشده است. با این همه روند تصویب قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل به دلیل برنامه‌های مناقشه‌برانگیز اتمی ایران، اندکی پس از روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد آغاز شد. با تداوم دولت او تحریم‌های بین‌المللی و یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا به شکل بی‌سابقه‌ای شدت گرفت.
به گزارش سپاه‌نیوز، قربانعلی دری نجف‌آبادی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان مرکزی هفتم اسفند ۹۱ در دیدار با مهندسان بسیجی از آنها خواست "با خلاقیت و نوآوری و با استفاده از ظرفیت‌های موجود تحریم‌ها را دور زده و فرصت‌سازی کنند."
تاکنون ده‌ها فرمانده سپاه به اتهام نقش داشتن در نقض تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در فهرست افراد تحریم شده‌ی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفته‌اند.