دولت عراق در بیم و هراس قرارداد امنیتی با آمریکا
۱۳۸۷ آبان ۲۸, سهشنبهپیشنویس توافقنامه یکشنبهی گذشته در کابینهی عراق تصویب شد و دیروز (دوشنبه ۱۷ نوامبر) به امضای هوشیار زیباری وزیر خارجهی عراق و رایان کروکر، سفیر ایالات متحدهی آمریکا در عراق رسید.
این توافقنامه به نیروهای آمریکایی اجازه میدهد سه سال دیگر در عراق حضور داشته باشند. ارتش آمریکا هماکنون ۱۵۰ هزار نفر نیرو در عراق دارد. دولت آمریکا محتاطانه امیدوار است که توافقنامه مورد بحث به تایید پارلمان عراق برسد. دانا پرینو، سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه گفت، «ما تقریباً به مقصد رسیدایم، اما پارهای موانع هنوز باقی است و باید آنها را برطرف کنیم.»
ادامهی مخالفت گروه صدر
بحثها بر روی توافقنامهی امنیتی در پارلمان عراق داغ است. نمایندگان کرد و گروه عمدهی نمایندگان شیعه در پارلمان عراق از آن حمایت میکنند، اما طرفداران مقتدا صدر، روحانی افراطی شیعه، به شدت با آن مخالفت میکنند. گروه مقتدا صدر ۳۰ نماینده از پارلمان ۲۷۵ عضوی عراق در اختیار دارد. این گروه که از سوی دولت ایران نیز حمایت میشود، خواهان خروج فوری نیروهای خارجی از عراق است.
برخی نمایندگان گروه صدر روز سهشنبه (۱۹ نوامبر) در گفتوگو با خبرنگاران در بغداد، خواستار پخش تلویزیونی مباحثات پارلمان عراق دربارهی قرارداد امنیتی بودند. با اینحال آگاهان به اوضاع عراق میگویند ترکیب پارلمان عراق به گونهای است که احتمال تصویب توافقنامه بالاست.
پارلمان عراق بررسی توافقنامه امنیتی با آمریکا را روز دوشنبه ۱۷ نوامبر (۲۷ آبانماه) آغاز کرده و قرار است نظر نهایی خود را دوشنبه آینده (۲۴ نوامبر) اعلام کند. بر اساس این توافقنامه، ارتش آمریکا تا ژوئن سال ۲۰۰۹ از شهرهای عراق و تا دسامبر سال ۲۰۱۱ از خاک عراق خارج میشوند.
نرمش در مواضع تهران
در همینحال رفتار روزهای اخیر مقامهای جمهوری اسلامی حاکی از نرمش محسوس در مواضع تهران نسبت به پیشنویس نهایی پیمان امنیتی عرق و آمریکاست. تهران تا این اواخر با مفاد این پیمان به شدت مخالفت میکرد.
نخستین اظهارنظر در این راستا از سوی هاشمی شاهرودی، رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی شنیده شد که خود روزگاری رئیس "مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق" بود. این تشکیلات اکنون با حذف عبارت "انقلاب اسلامی" از نام خود، زیر رهبری عبدالعزیز حکیم قرار دارد و یکی از پرنفوذترین گروه شیعی در حاکمیت جدید عراق است.
شاهرودی با اشاره به امضای توافقنامه امنیتی توسط دولت عراق گفت: «در این رابطه دولت عراق بسیار خوب عمل كرده است و امیدواریم نتیجه آن هم به نفع اسلام و همه حاكمیت كشور عراق شود.»
برخی رسانههای غربی نوشتهاند، تغییراتی که در هفتههای اخیر در پیشنویس قرارداد امنیتی عراق و آمریکا پدید آمد، موجب کاهش مخالفتهای تهران با آن شده است. ایران بیش از همه نگران بندی از پیشنویس پیمان بود که به موجب آن تعقیب تروریستها میتوانست تا داخل خاک همسایگان عراق نیز امتداد یابد. گفته میشود، براساس تغییرات جدید در مفاد قرارداد، مقامهای بغداد متعهد شدهاند از تعرض به همسایگان عراق از طریق خاک این کشور جلوگیری کنند.
جمهوری اسلامی ایران، امریکا را دشمن شماره یک خود میداند و از حضور سنگین نیروهای نظامی امریکا در کنار مرزهایش نگران است. از اینرو خواهان خروج هرچه سریعتر سربازان آمریکا از عراق است. اما در عینحال تهران آگاه است که خروج سریع نیروهای آمریکایی از عراق خلاء قدرتی را در آن کشور پدید میآورد که علاوهبر پیامدهای خونین و خسارتبار، تنها از سوی کشورهای عرب همسایهی عراق پرخواهد شد.
هوشیار زیباری، وزیر خارجه عراق روز سهشنبه (۱۸ نوامبر) در دیدار با سفیر جمهوری اسلامی در بغداد به وی اطمینان داد که توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا، لطمهای به امنیت هیچ یک از کشورهای همسایه، از جمله ایران وارد نخواهد کرد.
زیباری گفت، به زودی هیاتهایی از سوی دولت عراق به منظور تشریح و توضیح توافقنامه امنیتی به کشورهای همسایه اعزام خواهند شد.