روز سوم مذاکرات اتمی در وین
۱۳۸۸ مهر ۲۹, چهارشنبه
دستور کار
طرحی که در دستور کار مذاکرات در وین قرار دارد و دولت ایران در مذاکرات ژنو در اول اکتبر موافقت اصولی خود را با آن اعلام کرده، مبتنی است بر انتقال اورانیوم کم‌غلظت ایران به خارج از ایران، برای غنی‌سازی بیشتر. انتقال اورانیوم به خارج از ایران برای غنی‌سازی تا حد بالاتر از ۵ درصد است.
بر پایه‌ی طرح غنی‌سازی سطح بالا برای ایران در خارج از ایران، دولت ایران موادی را که غنای اورانیوم آنها را به حدود ۵ درصد رسانده، به روسیه تحویل می‌دهد. گفته می‌شود که ایران ۱۲۰۰ کیلو اورانیوم کم‌غلظت در اختیار دارد. در برخی خبرها از ۱۵۰۰ کیلوگرم صحبت می‌شود.
روسیه غنای اورانیوم مواد تحویل‌گرفته از ایران را به ۲۰ درصد می‌رساند و حاصل کار را به فرانسه می‌دهد تا در این کشور به میله‌ی سوخت تبدیل شود. قرار است با محصول کار فرانسه نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران برآورده شود.
این طرح که مطرح شد، مفسران سیاسی از آن به عنوان یک طرح "برد-برد" نام بردند، زیرا گمان بر این است که طرحی است که توافق بر روی آن به معنای بازنده شدن یک طرف توافق نیست. به ایران تا حد کم‌خطری حق داده می‌شود غنی‌سازی کند و طرف مقابل این اطمینان را می‌یابد که دولت ایران یک برنامه نظامی را پیش نمی‌برد، زیرا مقدار نگران‌کننده‌ی اورانیومی را که انباشته به خارج می‌فرستد و همچنین از غنی‌سازی سطح بالا، که می‌تواند کاربرد نظامی داشته باشد، چشم می‌پوشد.
موضوع فرانسه
دولت ایران ظاهراً همچنان به قولی که در ژنو داده، پایبند است، اما در طرح پایه تغییری داده است. تعبیری تند از این تغییر این است که فرانسه در معامله‌ی غنی‌سازی برای ایران شرکت نداشته باشد. در رسانه‌های دولتی ایران این تعبیر بازتاب یافته است. دیپلمات‌ها در وین تعبیر ملایم‌تری دارند. آنان می‌گویند دعوا بر سر جزئیات معامله است، نه اینکه چه کشوری در آن شرکت کند. معامله هم اهمیت سیاسی دارد، هم به لحاظ اقتصادی کلان است.
منوچهر متکی، وزیر خارجه‌ی جمهوری اسلامی، در مصاحبه‌ی مطبوعاتی امروز خود در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید «در مذاکرات دیروز ظاهرا فرانسه کنار گذاشته شده است، دلیل این کنار گذاشتن چه بوده است؟» چنین گفت: «پیشنهاد ایران به آژانس برای تامین سوخت راکتور تهران به تعدادی از کشورها منعکس شد. ایالات متحده آمریکا و فدراسیون روسیه پذیرفته‌اند که در این تامین سوخت مشارکت کنند، طبیعی است که مذاکرات فنی باید میان این دو کشور باشد و با حضور آژانس این مذاکرات صورت می‌گیرد. مقدار سوختی هم که می‌خواهیم تامین کنیم زیاد نیست و لذا ضرورتی به حضور فرانسه نیست.».
البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در توضیحش در مورد مذاکرات دیروز فقط به وجود مشکلات فنی اشاره کرده و از اختلاف ایران و فرانسه به عنوان مانع اصلی مذاکرات نام نبرده است. فرانسویان نیز تا کنون خوددار بوده‌اند و موضوع را برجسته نکرده‌اند.
احتمال می‌رود که دولت ایران از فرانسه خواهان تضمین برای پایبندی به تحویل میله‌ی اورانیوم ۲۰ درصدی شده باشد.
در مصاحبه‌ی مطبوعاتی امروز متکی به موضوع "تضمین" نیز پرداخته شده است. در گزارش خبرگزاری ایسنا در مورد این مصاحبه آمده است: «متکی درپاسخ پرسشی مبنی براینکه موانعی برای رسیدن به توافق میان مذاکرات ایران و کشورهای مرتبط وجود دارد و درخواست شده است که ایران تضمینی دهد تا دیگر سوخت را در کشور خود غنی‌سازی نکند؟ گفت: «اگر بحث ارایه ضمانت باشد باید مسئله ضمانت برای تحویل قطعی سوخت از سوی کشورهای دیگر نیز به ما داده شود».
تفسیر فیگارو
روزنامه‌ی پاریسی "فیگارو" امروز در تفسیری درباره‌ی مشکل ایران با فرانسه نوشته است: «آیا تهران این توانایی را دارد که پاریس را از مذاکرات خارج کند؟ مطمئنا نه، مگر اینکه دور از چشم فرانسه توافقی میان ایران و روسیه و آمریکا صورت گیرد.».
این روزنامه در ادامه نوشته است: «تنها ما (فرانسویان) و آمریکاییان می‌توانیم ماده‌ی سوختی (میله‌ی اورانیوم) به ایران تحویل دهیم.» به نظر مفسر این روزنامه آرزوی ایران این است که مواد را از آمریکا تحویل گیرد و به این ترتیب وارد مناسباتی ویژه با این کشور شود. فیگارو انگیزه‌ی اصلی ایران برای طرح مشکل با فرانسه را در این گرایش به آمریکا می‌بیند.
مذاکرات فنی با آمریکا
دیروز در دفتر محمد البرادعی، نمایندگان ایران و آمریکا به مذاکره پرداختند. مایکل هامر، یک سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، گفته است که دیدار در «چارچوب بحث‌های فنی برای اجرای توافق به دست آمده درباره پیشنهاد ایران برای تبدیل سوخت مرکز تحقیقات در نشست ژنو» بوده است. در این مورد توضیح بیشتری داده نشده است.
در رسانه‌های دولتی ایران نیز خبر بدون توضیح منتشر شده است. "فارس" خبر را چنین گزارش کرده است: «یک منبع آگاه از برگزاری گفتگوهای هیئت‌های فنی جمهوری اسلامی ایران و آمریکا با حضور کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره نوسازی تجهیزات پیرامونی، کنترلی و الکترونیکی رآکتور تحقیقاتی تهران خبر داد.»
نامه‌ی ۵۰ نماینده‌ی کنگره‌ی آمریکا
در این حال، در آمریکا همچنان از تشدید تحریم‌ها علیه ایران سخن می‌رود. پنجاه تن از نمایندگان کنگره به باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نامه‌ای نوشته‌اند که در آن آمده است: «در همان حال که شما به تلاشتان برای کشاندن حکومت ایران به مذاکره بر سر برنامه‌ی اتمی آن حکومت ادامه می‌دهید، ما از شما مصرانه می‌خواهیم که به فکر تمهیداتی نیز باشید که بتوانند به کار گرفته شوند، اگر با دیپلماسی نتوان به کشمکش پایان داد.».