سه وزیر پیشنهادی روحانی رای اعتماد نگرفتند
۱۳۹۲ مرداد ۲۴, پنجشنبه
حسن روحانی در آخرین دفاع خود از وزیران پیشنهادی، به وعده خود برای تشکیل یک کابینه فراجناحی اشاره کرد و گفت: «همه ما بايد پیام انتخابات ۲۴ خرداد را كه پیام ملت ایران بود، مد نظر قرار دهیم و یادمان باشد كه هیچ كس، چه رئیس جمهور و چه هر فرد دیگری نمی‌تواند نظر شخصی خود را به جای سلام یا انقلاب بنشاند.»
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی پیش از خواندن نتایج رای‌گیری، از اینکه رئیس جمهور و وزیران پیشنهادی به پرسش‌ها و انتقادهایی که گاهی به گفته‌ی او "گزنده" بود پاسخ دادند، تشکر کرد.
رای استثنایی وزیر اقتصاد
مطابق نتایج اعلام شده، محمدعلی نجفی، جعفر میلی‌منفرد و مسعود سلطانی‌فر که افراد پیشنهاد شده برای وزارت‌خانه‌های علوم، آموزش و پرورس و ورزش و جوانان بودند از مجلس رای اعتماد نگرفتند.
نجفی و میلی‌فرد به دلیل سوابق فعالیت‌های سیاسی خود و نزدیکی و همکاری با نامزدان معترض به نتایج اعلام شده انتخابات سال ۸۸، میرحسین موسوی و مهدی کروبی با انتقادهای شدیدی از سوی اصولگرایان تندرو روبرو شده‌اند.
در مجموع ۱۴۲ نفر به نجفی رای موافق و ۱۳۲ نفر رای مخالف داده‌اند. در حالی که رای او با حد نصاب لازم فاصله زیادی نداشت کمترین رای موافق نمایندگان (۱۰۵) نصیب وزیر پیشنهادی علوم شد.
علی طیب‌نیا با ۲۷۴ رای موافق و ده مخالف و ممتنع وزیر اقتصاد و دارایی شد. این بیشترین رای موافقی بود که به یکی از وزیران پیشنهادی داده شد و لاریجانی آن را موردی "استثنایی" خواند
اعتماد به نیمی از کابینه با بیش از دو سوم آرا
حمید چیت‌چیان نیز با ۲۷۲ رای موافق وزیر نیرو شد. افراد پیشنهادی برای وزارت‌خانه‌های دفاع (حسین دهقان)، بهداشت (حسن هاشمی) و عبدالرضا رحمانی فضلی (وزارت کشور) نیز به ترتیب ۲۶۹، ۲۶۰ و ۲۵۶ رای موافق کسب کردند.
عباس آخوندی با کمترین رای (۱۵۶ رای) وزیر راه و شهرسازی شد و پس از او علی ربیعی، با ۱۶۳ وزیر تعاون و رفاه اجتماعی و بیژن زنگنه، با ۱۶۶ رای موافق وزیر نفت شدند.
جز دو سه مورد که یک یا دو نماینده در رای گیری برای یکی از وزیران شرکت نکرده بودند در مورد اغلب آنها تمام ۲۸۴ نماینده حاضر در مجلس رای خود را به صندوق‌ها ریخته‌اند.
مطابق نتایج اعلام شده محمد جواد ظریف با ۲۳۲ رای موافق وزیر خارجه دولت یازدهم شده است. وزیران پیشنهادی اطلاعات با ۲۲۷، ارتباطات با ۲۱۸ و دادگستری با ۲۰۱ رای از جمله افرادی هستند که بیشترین رای موافق نمایندگان را به دست آورده‌اند.
پیام آشکار و روشن جلسه رای اعتماد
دریافتن پیام‌های آشکار و پنهان رای‌گیری شامگاه پنجشنبه محتاج بررسی دقیق‌تر وضعیت جناح‌های اصلی سیاسی در مجلس و اراده‌ی کسانی، و در راس آنها رهبر جمهوری اسلامی است که از بیرون بر رای نمایندگان تاثیر دارند.
در یک نگاه اجمالی به نظر می‌رسد که ندادن رای اعتماد به دو وزیر پیشنهادی علوم و آموزش و پرورش عملا نادیده گرفتن "پیام انتخابات ۲۴ خرداد" و نقش اصلاح‌طلبان در پیروزی روحانی است.
حسین سبحانی‌نیا، عضو هیات رئیسه مجلس پس از بحث‌های روز نخست بررسی کلیات ترکیب و برنامه‌های دولت پیشنهادی حسن روحانی به خبرنگاران گفت: «در مجموع بین اعضای دو فراکسیون اصولگرایان و رهروان ولایت ابهاماتی در خصوص وزرای علوم و آموزش و پرورش و همچنین نفت وجود دارد.»
چنانکه مذاکرات مجلس در روزهای گذشته نشان داد دست کم در مورد نجفی و میلی‌منفرد این ابهام‌ها تنها به نزدیکی این دو به جناح اصلاح‌طلبان مربوط می‌شود.
ظاهرا اظهارات اخیر رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای که از نمایندگان خواست به افراد "صالح" رای بدهند پیام روشنی بود مبنی بر این که حکومت آماده پذیرش یک دولت فراجناحی و بازگشت اصلاح‌طلبان به صحنه سیاسی نیست.
از سوی دیگر رای بالای اغلب وزیران اقتصادی و رای موافق ۲۳۲ نماینده به وزیر پیشنهادی خارجه، که یکی از افراد مورد مشاجره محسوب می‌شد، می‌تواند تاییدی بر این فرضیه باشد که حکومت مایل است با بهبود روابط خارجی و اوضاع اقتصادی بدون شریک کردن اصلاح‌طلبان در قدرت، بحران‌های کنونی را پشت سر بگذارد.
"فرماندهان" بازمانده از صندلی وزارت
آخرین دفاع روحانی از وزیران پیشنهادی دولت یازدهم ۷۲ دقیقه طول کشید و به وقت محلی اندکی پیش از ساعت ۸ شب پنجشنبه، ۲۴ مرداد خاتمه یافت.
حسن روحانی در بخشی از سخنان خود ۱۸ وزیر پیشنهادی را "فرماندهان کهنه‌کار" خواند و گفت، رای مجلس هرچه باشد او و همکارانش به آن احترام می‌گذارند.
با خاتمه سخنان حسن روحانی، رئیس مجلس شورای اسلامی علی لاریجانی از نمایندگان خواست در جایگاه خود قرار بگیرند و رای خود را در صندوق‌هایی که برای هر وزیر در نظر گرفته شده بیندازند.
در آغاز رای‌گیری شمار نمایندگان حاضر در مجلس ۲۷۷ نفر اعلام شد که با پیوستن نمایندگانی که در جای خود قرار نداشتند سرانجام به ۲۸۴ نفر رسید. لاریجانی با اشاره به حضور تقریبا تمام اعضا مجلس نهم گفت "امروز همه احساس وظیفه کرده و حاضر شده‌ه‌اند."
در چهار روز نشست علنی مجلس مجموعا ۱۱۹ نماینده در موافقت و مخالفت با افراد پیشنهادی روحانی، صحبت کردند. مطابق آیین‌نامه داخلی مجلس برای هر وزیر پیشنهادی، از میان نمایندگان داوطلب، چهار نفر به حکم قرعه امکان یافتند نظر موافق یا مخالف خود را اعلام کنند.