هزار تخت؛ سهم بیماران روانی در ایران
۱۳۹۱ اردیبهشت ۲۵, دوشنبهوزیر بهداشت و درمان میگوید در ۱۷ استان از ۳۱ استان ایران، تخت روانپزشکی وجود ندارد و ۲۳ استان نیز فاقد تخت روانی برای کودکان است.
بنا بر آمار ارائهشده توسط مرضیه وحید دستجردی، در کل ایران تنها هزار تخت روانپزشکی وجود دارد که ۴۱ درصد آن نیز در تهران قرار دارد. همچنین ۲۳۰۰ پزشک متخصص روانپزشکی در کل سیستم پزشکی ایران فعالیت دارند و ۲۰۰ پزشک عمومی هم دوره روانپزشکی دیدهاند.
این آمار را بگذارید کنار سخنان مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران که میگوید: «قانون اختصاص ۱۰ درصد از تختهای بیمارستانهای عمومی سراسر كشور به بیماران روانی سالهاست كه روی كاغذ جا خوش كرده و به اجرا درنیامده است و رؤسای بیمارستانهای مذكور همچنان مقاومت و مخالفت میكنند».
شهرام خرازیها در گفتوگو با "سلامت نیوز" به تمرکز روانپزشکان در تهران نیز اشاره کرده و گفته: «اكثر روانپزشكها یا در تهران و یا در مركز استانها مشغول ارائه خدمتند و حاضر نیستند به صورت تمام وقت در شهرهای كوچك طبابت كنند. از طرفی تمایل شدید جامعه روانپزشكی به طبابت در پایتخت و تمركز انبوه روانپزشك و مطبهای روانپزشكی در تهران در سالهای آینده مشكلساز خواهد شد».
مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران تصریح میكند که این موضوع باعث میشود ساکنان پایتخت از خدمات بهینه روانپزشكی برخوردار باشند و مردم سایر مناطق کشور یا به روانپزشك دسترسی نداشته باشند یا آنكه خدمات روانپزشکی را با كیفیت پائین و نازل دریافت کنند.
خانه به خانه در پی اختلالات روانی
شهرام خرازیها مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتوگو با سلامت نیوز خبر از طرحی داد که قرار است زمستان امسال اجرا شود. وی گفت: «در جریان این طرح روانشناسان بالینی منتخب دانشگاههای علوم پزشكی پس از حضور در دورههای آموزشی مربوطه، به در منازل مردم مراجعه میكنند و با تكمیل یكسری پرسشنامه نسبت به شناسایی اختلالات روانی در جمعیت اقدام میكنند.»
وی از عدم توجه برخی مقامات دولتی نسبت به بیماریهای روانی گلهمند است و میگوید عمده حمایتهای دولتی معطوف خدمات بهداشتی و درمانی بیماریهای جسمی است و به گفتهی وی در بسیاری موارد این حمایتها عامدانه از پرسنل ارائهدهنده خدمات سلامت روان دریغ میشود.
خرازیها همچنین به برنامههای ماهوارهای در این زمینه اشاره کرده و میگوید: «در برنامههای ماهوارهای، روانشناسانی كه هیچ اطلاعی از اوضاع داخلی ایران ندارند توصیههایی را به هموطنان مقیم داخل كشور میكنند كه نه تنها كارآیی ندارند بلكه قابل اجرا هم نیستند و به كاربستن آنها گاه تبعات منفی و مضر در پی دارد. باید گفت كه پایه و اساس مشاورههای روانشناسان ماهوارهای بر مبنای متون علمی و بعضاً غیرعلمی غربی شكل گرفته كه هیچ سنخیتی با فرهنگ ما ندارند».
افزایش ۶۰ درصدی بیماریهای روانی در فاصله ۹ سال
همایش سالانه سلامت روان و رسانه، در اسفند ۱۳۹۰ در تهران برگزار شد. احمد نوربالا، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در نشست خبری این همایش گفت: «دو مطالعهای که در سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۸۷ انجام شده نشان میدهد که میزان شیوع اختلالهای روانی در میان ایرانیان در فاصلهی ۹ سال ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده و به اندکی بیش از ۳۴ درصد رسیده است».
وی همچنین با ارائه آماری در خصوص میزان شیوع بیماریهای روانی در سال ۱۳۹۰ اذعان داشت که این میزان به ۳۵ درصد رسیده است.
در مورد اختلالات روانی نیز مدیر دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در حاشیه همان همایش اعلام کرد که ۲۶ درصد زنان و ۱۵ درصد مردان دچار این اختلالها هستند. یعنی تقریبا از هر چهار زن یک زن و از هر هفت مرد یکی دچار اختلال روانی است.
عباسعلی ناصحی تبعیضهای اجتماعی نسبت به زنان و وضعیت نامناسب اقتصادی آنها نسبت به مردان را از علتهای اختلاف فاحش در آمار به دست آمده عنوان میکند. احمد جلیلی، رئیس انجمن روانپزشكان ایران نیز اعتقاد دارد که «شرایط محیطی و نابسامانیهای اجتماعی و قانونی در این مسئله موثر است».
مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران نیز تاکید کرده که در میان بیماریها و اختلالات روانی، افسردگی بیشتر از بقیه زنان را تهدید میکند.