هشدار دفتر مکارم درباره سوءاستفاده از "فتوای ترک حجاب"
۱۳۹۵ تیر ۱۶, چهارشنبه
پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر ناصر مکارم شیرازی، چهارشنبه ۱۶ تیر، در مورد پاسخ این مرجع تقلید شیعه به پرسشی درباره "الزام دانشگاه خارج از کشور به ترک حجاب" توضیحاتی ارائه کرد.
اصل این فتوا بخشی از دیدگاه‌های ناصر مکارم شیرازی درباره "تعریف، فلسفه و جایگاه حجاب" است و خبرگزاری ایسنا تیرماه ۹۲ آنها را در قالب پاسخ به ۴۰ پرسش منتشر کرده بود.
ظاهرا بازنشر یکی از این پرسش و پاسخ‌‌ها در رسانه‌ها و فضای مجازی، انگیزه ارائه توضیحاتی در مورد آن توسط دفتر مکارم بوده است.
از مکارم شیرازی پرسیده شده بود که اگر در یک دانشگاه خارجی شرط گذراندن تمام ترم‌های یک رشته یا اتمام چند ترم باقیمانده از رشته خاصی، عدم رعایت حجاب شرعی باشد تکلیف "خواهران دانشجوى مسلمان ترکیه و دیگر کشورها" چیست؟
بیشتر بخوانید: معاون قوه قضائیه: از بدحجابی به سمت بی‌حجابی می‌رویم
بی‌حجابی "به مقدار ضرورت"
مکارم شیرازی در پاسخ نوشته بود: «با توجه به اینکه اگر دختران مسلمان و متدین دروس عالى را نخوانند تنها افراد بى بند و بار و لامذهب پست‌هاى مهم را اشغال مى‌کنند، به افراد متدین اجازه داده مى شود که حجاب را در خصوص مواردى که ضرورت دارد رعایت نکنند، ولى در غیر آن موارد حتماً مراعات نمایند.»
این فتوا در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای داشته است. برخی آن را متفاوت و جالب خوانده‌اند و برخی دیگر از آن به عنوان فتوایی بی‌سابقه و تاریخی یاد می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، دفتر مکارم شیرازی روز چهارشنبه با انتشار یک توضیح تکمیلی بار دیگر تاکید کرد که این مرجع تقلید همچنان معتقد است که دختران دانشجوی مسلمان اجازه دارند در دانشگاه‌های خارج از کشور "به مقدار ضرورت" حجاب را رعیت نکنند.
به نوشته پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مکارم شیرازی رعایت حجاب از "احکام مسلم اسلام" است اما "هر حکمی می‌تواند در مقام ضرورت، استثنایی داشته باشد".
بیشتر بخوانید: دومین واکنش روحانی به راه‌اندازی "گشت اخلاقی نامحسوس"
مجوز ترک حجاب در موارد ضروری
در توضیح تکمیلی این دفتر به عنوان مثال آمده است: «اگر بانویی بیمار شد و پزشک همجنس حضور نداشت، ضرورت اقتضا می‌کند که به پزشک غیرهمجنس مراجعه کند و معاینات او ممکن است بدون ترک حجاب، میسر نشود؛ در چنین موردی از باب ضرورت و به مقدار ضرورت، اجازه کشف حجاب به آن بانوی مسلمان داده می‌شود.»
این مرجع تقلید می‌گوید اگر داشتن حجاب "مشکلات مهمی" برای فرد دانشجو یا جامعه اسلامی در پی داشته باشد "به عنوان ضرورت، اجازه ترک حجاب داده می‌شود".
دفتر مکارم شیرازی تاکید می‌کند که این حکم فقط مربوط به جاهایی است که در آنها "الزام قطعی بر ترک حجاب" باشد و زنان مسلمان باید در مسیر رفتن و برگشتن به این مکان‌ها حجاب خود را رعایت کنند.
این دفتر در پایان نوشته است: «با توجه به آنچه گفتیم، توضیح کافی برای فتوای گذشته داده شد. امیدواریم همه عزیزان به وظیفه شرعی خود در این امر عمل کنند و ان‌شاء‌الله سوء‌استفاده‌ای از فتوای مذکور نشود.»
تذکر درباره تعمیم فتوا به داخل کشور
فردی که "عضو استفتائات دفتر آیت‌الله مکارم" معرفی شده روزسه‌شنبه، ۱۵ تیرماه، صحت فتوای یادشده را تائید کرد و به خبرگزاری قرآن (ایکنا) گفته است: «ولی ایشان تاکید فرموده‌اند که اگر ضرورت ندارد دختری مثلاً از ایران نباید برای درس خواندن به چنین دانشگاه‌هایی برود.»
او افزود چنانچه زن مسلمانی ساکن یک کشور خارجی و مجبور به رعایت قوانین آن کشور درباره حجاب باشد می‌تواند با رعایت دو شرطی که در فتوا ذکر شده عمل کند.
عضو استفتائات دفتر مکارم گفت: «البته دختران مسلمان باید در حد ممنوعیت حجاب، این کار را انجام دهند به طور مثال اگر این کشورها برداشتن روسری را اجبار می‌کنند باید عدم رعایت حجاب در همین حد باشد و مجاز نیستند حجاب سیار اعضا را هم مراعات نکنند.»
او نیز تاکید کرده که "تعمیم این فتوا به موارد دیگر بدون شروط مذکور و سوء استفاده برخی افراد در داخل از آن" به هیچ وجه مورد تائید دفتر این مرجع تقلید نیست.