وزیر نفت محکومیت ایران در دادگاه لاهه را تأیید کرد
۱۳۹۴ بهمن ۱۵, پنجشنبه
برخی از مقام‌های ارشد دولت ترکیه خبر محکومیت ایران در دیوان بین‌المللی داوری به خاطر شکایت این کشور را دو روز پیش اعلام کردند.
شبکه اطلاع‌رسانی نفت و انرژی (شانا) روز پنجشنبه، ۱۵ بهمن از قول وزیر نفت نوشت، دادگاه در زمینه شکایت از ایران به خاطر قیمت گاز به نفع ترکیه رأی داده است.
بیژن نامدار زنگنه ضمن تائید محکومیت ایران به پرداخت غرامت خاطر‌نشان کرده که رأی دادگاه آن چیزی نبود که آنکارا انتظار داشت.
بیشتر بخوانید: پرداخت غرامت "دو میلیارد دلاری" ایران به ترکیه
محکومیت سابقه‌دار
ترکیه ایران را متهم کرده بود که گاز را گران‌تر از بهای بازارهای جهانی به این کشور می‌فروشد و به تعهدات خود برای پایداری میزان گاز صادراتی پایبند نبوده است.
زنگنه به "شانا" گفت: «شکایت نخست ترکیه درباره پایدار نبودن صادرات گاز به نفع ایران به پایان رسید و این بدان معناست که شکایت آنها برای کاهش ٢۵ درصدی قیمت گاز با شکست مواجه شد.»
دادگاه در زمینه‌ی بهای گاز به نفع ترکیه رأی داده و وزیر نفت دولت یازدهم می‌گوید مقدار جریمه ایران بین ١٣ تا ١۵ درصد است و این "رقم زیادی" نیست.
بنابر این گزارش زنگنه از افشای مبلغ جریمه به دلیل "محرمانه بودن" آن خودداری کرد و افزود که این میزان جریمه نیز قابل مذاکره است.
او گفت: «ترک‌ها پیش از این نیز در سال ٨٩ یا ٩٠ به دلیل بالا بودن قیمت گاز ایران نسبت به دیگر گازهای وارداتی این کشور شکایت کرده بودند و در آن مقطع نیز ترکیه موفق شد ١٢درصد قیمت گاز وارداتی از ایران را کاهش دهد.»
بیشتر بخوانید: دیوان داوری بین‌المللی به شکایت ترکیه از ایران رسیدگی می‌کند
جریمه یک‌میلیارد دلاری
برخلاف اظهارات زنگنه در مورد محرمانه بودن میزان غرامت، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران دو روز پیش گفته بود که میزان جریمه‌ای که ایران باید پرداخت کند "کم نیست اما براساس قرارداد است".
حمیدرضا عراقی، روز سه‌شنبه، ۱۳ بهمن به خبرگزاری مهر گفت: «هنوز نمی‌توان عدد دقیقی را اعلام کرد اما برآورد می‌شود تا سقف یک میلیارد دلار غرامت به این کشور باید پرداخت شود.»
بر اساس یک قرارداد ۲۵ ساله میان تهران و آنکارا، ایران باید سالی ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به شرکت بوتاش ترکیه تحویل دهد.
ظاهرا دیوان بین‌المللی داوری شکایت ترکیه به خاطر عدم پایداری صادرات گاز ایران را موجه ندانسته است. اختلاف بر سر بهای گاز سابقه‌ای طولانی دارد.
بیشتر بخوانید: سفر روحانی به ترکیه و صد میلیارد دلار تبادلات تجاری
صدور گاز به عنوان غرامت
به نظر می‌رسد ایران پیشتر نیز در پرونده مناقشه گازی با ترکیه به پرداخت غرامت محکوم شده است. تانر ییلدیز، وزیر انرژی ترکیه به تازگی مبلغ جریمه ایران را دو میلیارد دلار اعلام کرده بود.
وزیر نفت در واکنش به این ادعا به "شانا" گفت: «این یک بحث دیگر است و از یک سال پیش اعمال و محاسبه شد که به مرور زمان با فروش گاز مستهلک می‌شود.»
بر اساس حکم دادگاه و چنان که عراقی گفته ایران باید ۱۰ تا ۱۵ درصد بهای گاز صادراتی به ترکیه از سال ۲۰۱۱ به این سو را به این کشور بازگرداند.
ایران و ترکیه از حدود دو سال پیش بر سر فرمول‌بندی جدیدی برای تعیین بهای گاز در بالاترین سطح مذاکره کرده‌اند و پس از بی‌نتیجه ماندن گفتگوها مسئله را به دیوان بین‌المللی داوری ارجاع دادند.
به گفته‌ی وزیر نفت، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در دیدار با همتای ایرانی خود حسن روحانی خواستار کاهش ۴۰ درصدی بهای گاز شده بود که با آن موافقت نشد.
یکی از استدلال‌های ترکیه برای کاهش بهای گاز، سقوط قیمت نفت است. کارشناسان معتقدند در قراردادهای بلندمدت اختلاف بر سر قیمت نفت و گاز امری عادی تلقی می‌شود.