کنفرانس افغانستان؛ حمله صالحی به آمریکا و ناتو
۱۳۹۰ آبان ۱۱, چهارشنبه
کنفرانس منطقه‌ای افغانستان، بامداد چهارشنبه (۲ اکتبر، ۱۱ آبان) با حضور نمایندگان بیش از ده کشور منطقه، سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و آمریکا در استانبول گشایش یافت. هدف این کنفرانس، کمک به ثبات افغانستان اعلام شده است. عبدالله گل رئیس‌جمهور ترکیه در مراسم گشایش این کنفرانس، "همبستگی منطقه‌ای جدی" را برای ثبات افغانستان اجتناب ناپذیر خواند. علی‌اکبر صالحی وزیرخارجه جمهوری اسلامی نیز جزو سخنرانان این نشست بود.
چرا صالحی به استانبول رفت؟
جمهوری اسلامی، تا چند روز پیش تصمیم گرفته بود فتح‌اللهی معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه را به استانبول بفرستد. اما پس از آن که دریافت قرار است ریاست هیئت آمریکائی را هیلاری کلینتون به عهده داشته باشد، سطح هیئت نمایندگی خود را بالا برد و رهبری هیئت شرکت‌کننده در کنفرانس استانبول را به صالحی سپرد.
وزیرخارجه جمهوری اسلامی، پیش از شرکت در کنفرانس استانبول، در یک کنفرانس خبری مشترک با الحاجی مومنی همتای غنائی خود اعلام کرد که جمهوری اسلامی به تازگی نامه‌ای از آمریکا دریافت کرده و به آن پاسخ داده است.
براساس گزارش "رجانیوز"، یکی از وبسیات‌های خبری اصول‌گرایان، در نامه مورد اشاره صالحی، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا ضمن متهم کردن حکومت ایران در طرح ترور سفیر عربستان سعودی، از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی خواسته است: «اگر این تصمیم‌گیری در سطح كلان انجام نشده بوده، دو نفر مظنون را به ایالات متحده تحویل دهید.»
همچنین علی‌اکبر صالحی در نشست خبری مشترک خود با وزیرخارجه غنا گفته است: «آمریکائی‌ها در یادداشت خود ابراز علاقه کردند که بنشینیم و با هم صحبت کنیم.»
رسانه‌های ایرانی گمانه‌زنی می‌کنند که دلیل حضور وزیرخارجه جمهوری اسلامی در کنفرانس استانبول همین نامه بوده است. دولت‌احمدی‌نژاد، پس از آن که دریافت هیلاری کلینتون در نشست استانبول حضور دارد، صالحی را روانه این نشست کرد که در صورت ایجاد فرصت، با او گفت‌وگو کند. اما بعد از اتخاذ این تصمیم روشن شد که کلینتون به خاطر درگذشت ناگهانی مادرش عازم استانبول نشده است.
بهانه‌ای برای گفت‌وگوی مستقیم؟
روزنامه شرق نوشته است: «به‌نظر می‌رسد که قرار است طرح اتهام ترور سفیر عربستان به بهانه‌ای برای گفت‌وگوهای رودررو میان ایران و آمریکا تبدیل شود. موضوعی که روزنامه قطری الشرق نیز بر آن تاکید کرده است. این روزنامه نوشته که هدف آمریکا از وارد کردن اتهام تروریستی به ایران، تلاش برای باز کردن باب مذاکره با ایران بر سر مسائل مختلف است.»
یکی از این مسائل، می‌تواند امنیت افغانستان باشد. جمهوری اسلامی، ده سال پیش در اشغال افغانستان با آمریکا و متحدانش همکاری کرد. سیاستمداران آمریکائی بر این‌نظرند که بدون مشارکت کشورهای همسایه، به ویژه ایران و پاکستان، تامین امنیت افغانستان در غیاب نیروهای بین‌المللی ممکن نیست.
نیروهای بین‌المللی قرار است تا پایان سال ۲۰۱۴ میلادی خاک افغانستان را ترک کنند. حامد کرزای رئیس‌جمهور افغانستان در کنفرانس استانبول اعلام کرد که دولت وی می‌کوشد تا پایان سال‌جاری میلادی، مسئولیت تامین امنیت ۵۰ درصد مردم افغانستان را مستقیما به عهده بگیرد.
وزیرخارجه جمهوری اسلامی در سخنان خود ضمن حمله شدید به ناتو و آمریکا اعلام کرد که ثبات و امنیت افغانستان برای جمهوری اسلامی از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا سبب ثبات و امنیت منطقه نیز می‌شود. به گزارش خبرگزاری آلمان، صالحی در استانبول گفت: «وضعیت مردم افغانستان برای نیروهای خارجی اهمیتی ندارد. با گذشت ده سال از حضور نظامی بین‌المللی، در افغانستان نه صلح ایجاد شده و نه ثبات.»
صالحی افزود: «ناتو حتی نتوانسته است نیروهای امنیتی موجود افغانستان را آموزش بدهد تا آنها بتوانند خودشان مسئولیت این کار را به عهده بگیرند.»
کمک به ثبات، یا تشدید ناامنی؟
وزیرخارجه جمهوری اسلامی ادعا کرد که «ایران و پاکستان همواره کوشیده‌اند به صورت فعال به بازسازی افغانستان کمک کنند و افغانستان را به سمت صلح و ثبات پیش ببرند.»
مسئولان افغانی تاکنون بارها جمهوری اسلامی و بیش از آن پاکستان را به ارسال اسلحه، پشتیبانی از شورشیان و ناامن کردن افغانستان متهم کرده‌اند.
دولت افغانستان تاکنون چندبار خبر از کشف محموله‌های تسلیحاتی در نواحی مرزی ایران و افغانستان داده است. در مواردی ادعا شده که جمهوری اسلامی این جنگ‌افزارها را برای شورشیان افغانستان فرستاده است.
JT/MM