Barometr Polska-Niemcy: przyszłość ważniejsza od historii
25 maja 2021
Barometr Polska-Niemcy od ponad 20 lat dostarcza informacji o stanie polsko-niemieckich relacji. W tym roku wyniki sondażu opublikowano we wtorek (25.05.2021), na kilka tygodni przed 30 rocznicą podpisania Traktatu o dobrym sąsiedztwie i wzajemnej współpracy z 17 czerwca 1991 roku.
Teraźniejszość i przyszłość przed przeszłością
Blisko dwie trzecie Polaków (64 proc.) i Niemców (65 proc.) uważa, że we wzajemnych relacjach trzeba stawiać przede wszystkim na teraźniejszość i przyszłość, a nie na przeszłość. Autorzy badania zwracają uwagę na istotną zmianę, jaka zaszła w ciągu roku w podejściu Polaków do tej kwestii. Odsetek respondentów, którzy wskazali na przyszłość i teraźniejszość, wzrosła o 12 pkt. proc., natomiast odsetek zwolenników stawiania na pierwszym miejscu historii zmalał o tyle samo i wynosi obecnie 24 proc. Odwróceniu uległa trwająca od 2011 roku wzrostowa tendencja preferowania przeszłości kosztem problemów bieżących.
Skierowana ku przyszłości postawa Niemców nie uległa zmianie. Nieznacznie, bo z 19 do 21 proc., wzrósł odsetek Niemców podkreślających znaczenie przeszłości w kontaktach z sąsiadami zza Odry.
Stosunki dobre, ale…
Większość Polaków (65 proc.) i Niemców (57 proc.) postrzega relacje polsko-niemieckie jako dobre lub bardzo dobre. Po stronie polskiej oznacza to spadek o 7 pkt. proc., a po niemieckiej – wzrost o 2 pkt. proc. Odpowiednio 20 proc. i 25 proc. pytanych w obu krajach ocenia stosunki jako złe lub bardzo złe. Oznacza to pogorszenie po stronie polskiej (o 6 pkt. proc.) oraz brak zmian po stronie niemieckiej.
Ankietowani w obu krajach (Polacy 54 proc., Niemcy 42 proc.) wskazują na wspólne interesy gospodarcze jako najważniejszą przesłankę do pozytywnych ocen wzajemnych relacji. Niemcy są najważniejszym partnerem handlowym Polski, zaś Polska zajmuje piąte miejsce wśród największych partnerów handlowych Niemiec.
„Takie wskazania cieszą, bo współpraca w dziedzinie handlu i inwestycji faktycznie dobrze się rozwija. Ale nie należy zapominać, że gospodarka i polityka to naczynia połączone i warto dbać o dobrą atmosferę i konkretne wspólne działanie w obu sferach” – powiedziała komentując wyniki Agnieszka Łada, wicedyrektor Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich (DPI), współautorka badań.
Surowe oceny polityki europejskiej
Blisko połowa Polaków (49 proc.) pozytywnie ocenia niemiecką politykę europejską, zgadzając się z opinią, że przyczynia się ona do lepszej współpracy w Europie. „Odsetek badanych udzielających pozytywnej odpowiedzi spada od 2015 roku i jest obecnie najniższy od początku naszych badań” – ocenił Jacek Kucharczyk, prezes Instytutu Spraw Publicznych (ISP).
Jednocześnie co piąta osoba (22 proc.) uważa, że niemiecka polityka prowadzi do zaostrzenia sporów i napięć w Europie. Zdaniem Niemców, Polska raczej zaostrza spory w UE (38 proc.) niż przyczynia się do lepszej współpracy (34 proc.).
Biden po Trumpie – Niemcy cieszą się, Polacy podzieleni
Polacy i Niemcy różnią się istotnie w ocenie konsekwencji zmiany władzy w Białym Domu. Niemcy dostrzegają w zwycięstwie Joe Bidena zmianę na lepsze (63 proc.), Polacy są w tej kwestii znacznie bardziej podzieleni, choć największa grupa (37 proc.) patrzy z nadzieją na zmiany w Waszyngtonie. 17 proc. Polaków i 11 proc. Niemców widzi w wyborze Bidena zmianę na gorsze.
Oba społeczeństwa oceniają pozytywnie globalną rolę Unii Europejskiej. 65 proc. Polaków i 64 proc. Niemców uważa, że UE przyczynia się do wzmocnienia ładu i bezpieczeństwa w świecie. Zbliżenie stanowisk można zaobserwować także w podejściu do Rosji. 76 proc. Polaków i 62 proc. Niemców widzi w Rosji kraj przyczyniający się do zaostrzania konfliktów na świecie.
Kto lepiej radzi sobie z pandemią?
W związku z trwającą pandemią, autorzy Barometru poprosili o ocenę działań władz w walce z koronawirusem. 38 proc. Polaków i 43 proc. Niemców wskazało na RFN jako kraj, który lepiej poradził sobie ze skutkami Covid19. Za Polską opowiedziało się zaledwie 16 proc. Polaków i 10 proc. Niemców. Natomiast 32 proc. Polaków i 24 proc. Niemców uznało, że oba kraje radzą sobie z pandemią w podobny sposób.
Tegoroczny Barometr Polska-Niemcy objął po tysiąc osób w obu krajach i powstał we współpracy Instytutu Spraw Publicznych, Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Fundacji im. Konrada Adenauera. Ze względu na pandemię badanie przeprowadzono za pomocą internetu.