1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niemcy skarżą się na polityczną poprawność

23 maja 2019

Czy w Niemczech można swobodnie dyskutować o uchodźcach, islamie, Żydach i patriotyzmie? Z ankiety opublikowanej przez „FAZ” wynika, że zasada „poprawności politycznej” mocno ogranicza publiczną dyskusję na te tematy.

https://p.dw.com/p/3IvcG
Symbolbild Einwanderungsland Deutschland
Zdjęcie: Getty Images

Tylko 18 proc. uczestników ankiety przeprowadzonej przez Ośrodek Badania Opinii Publicznej Allensbach uważa, że w miejscach publicznych można swobodnie wypowiadać się na wszystkie tematy. O wynikach ankiety pisze w czwartek niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

58 proc. jest zdania, że przy niektórych tematach należy zachować ostrożność, a 20 proc., że takich drażliwych spraw ograniczających swobodę wypowiedzi jest dużo. Wśród drażliwych tematów wymienia się przede wszystkim uchodźców oraz muzułmanów i islam, a także okres nazizmu i Żydów. 

71 proc. uczestników sondażu podało, że poruszając publicznie temat uchodźców zachowują szczególną uwagę. Znacznie większa swoboda panuje w kontaktach z przyjaciółmi. 59 proc. nie dostrzega żadnych ograniczeń, a 34 proc. zachowuje ostrożność przy niektórych tematach.

Problematyczny patriotyzm

Tematem tabu staje się też patriotyzm.  O ile w 1996 roku tylko 16 proc. Niemców uznawało miłość do swojej ojczyzny za temat wrażliwy, to obecnie takiego zdania jest aż 41 proc. ankietowanych. Jeszcze do niedawna patriotyzmu, otwartości na świat i postawy proeuropejskiej nie uważano za wartości kolidujących ze sobą. Wraz ze wzrostem znaczenia ugrupowań nacjonalistycznych i równocześnie krytycznych wobec Unii Europejskiej patriotyzm stał się tematem kontrowersyjnym. Coraz więcej Niemców obawia się, że deklarując patriotyzm zostaną zakwalifikowani do skrajnej prawicy.

Z ankiety wynika, że Niemcy odczuwają wzrastającą społeczną kontrolę swoich zachowań i wypowiedzi. 41 proc. ankietowanych krytykuje przesadną „polityczną poprawność”, a 35 proc. uważa, że swoboda wypowiedzi możliwa jest tylko w sferze prywatnej.     

Mieszkańcom Niemiec nie podobają się też próby rygorystycznego narzucenia społeczeństwu pewnych pojęć.  Dwie trzecie pytanych uważa, że zastępowanie słowa „obcokrajowiec” terminem „człowiek o korzeniach emigranckich” jest zbyt kłopotliwe, a sam termin nadaje się do dyskusji na akademickim seminarium, lecz nie do użytku w życiu codziennym.

Z niezrozumieniem spotyka się także praktyka „genderowej neutralności” polegająca na uwzględnianiu w ogłoszeniach o pracę wszystkich trzech płci.

57 proc. odrzuca jako denerwujące próby dekretowania z góry, co wolno mówić, a co nie, a także narzucanie form zachowania. Szczególnie wrażliwi na takie praktyki są mieszkańcy byłej NRD.