Niemiecka prasa o wyroku TSUE: Iskierka nadziei

Komentator „Frankfurter Allgemeine Zeitung” pisze, że TSUE w sposób „nie budzący żadnych wątpliwości” ponownie potwierdził problematyczny charakter reformy wymiaru sprawiedliwości w Polsce. „Rządowi w Warszawie, wbrew temu co twierdzi, wcale nie chodzi o to, aby zrównać wiek emerytalny sędziów Sądu Najwyższego z wiekiem emerytalnym pozostałych mieszkańców kraju. Chodzi mu o większy wpływ polityki na sądy” – pisze Nikolas Busse.

Ustawa, która pozwala na wymianę blisko jednej trzeciej sędziów włącznie z przewodniczącym i pozostawia prezydentowi w tym postępowaniu niemal całkowicie wolną rękę, budzi „poważne wątpliwości co do prawdziwych celów tej reformy” – cytuje „FAZ” fragment orzeczenia TSUE.

„Mówiąc mniej dyplomatycznie: taka ustawa przypomina instrument do przeprowadzenia czystki” – dodaje autor komentarza.

Busse zastrzega, że w żadnym kraju wymiar sprawiedliwości nie działa w przestrzeni całkowicie odizolowanej od polityki. Komentator przyznaje, że w Niemczech sędziowie Trybunału Konstytucyjnego wybierani są przez Bundestag i Bundesrat. Jego zdaniem to, co dzieje się w Polsce i kilku innych krajach wschodnioeuropejskich „wykracza poza te granice”.

„W tych przypadkach polityka narusza niezawisłość sądownictwa, ponieważ (politycy) traktują sądy jak organ wykonawczy rządu” – pisze dziennikarz „FAZ”.

„W takiej strukturze jak UE, gdzie obywatele mają transgraniczne prawa, a narodowe sądy orzekają o kwestiach prawa europejskiego, nie jest to wewnętrzna sprawa poszczególnych państw. Sędziowie w Luksemburgu ochronili swoim wyrokiem nie tylko obywateli polskich, lecz także mieszkańców innych krajów członkowskich” – pisze w konkluzji Busse.

„Sueddeutsche Zeitung”: Iskierka nadziei

Zdecydowana reakcja TSUE na demontaż praworządności w Polsce to „iskierka nadziei” w Unii Europejskiej – pisze Wolfgang Janisch. Wyrok piętnujący przeprowadzone z pobudek politycznych obniżenie wieku emerytalnego polskich sędziów można uznać „za kreatywny, lecz konieczny”.

Komentator zastrzega, że praworządności nie da się przywrócić za pomocą orzeczeń sędziowskich. Decydującym czynnikiem jest postawa polskiego społeczeństwa obywatelskiego. „Zadaniem TSUE jest jednak wyostrzenie konturów państwa prawa” – pisze Janisch.

Komentator zwraca uwagę, że populiści i autokraci w Europie Wschodniej zabiegają o to, by ich rzekome „reformy” wyglądały na „czyste pod względem prawnym i tym samym na legalne”. „Maskują demontaż sądów za pomocą praworządnej farby. Zadaniem unijnych sędziów jest zmycie tej warstwy” – pisze w konkluzji Janisch. 

„Neue Zuercher Zeitung”: fundamentalne znaczenie wyroku 

Szwajcarski dziennik „Neue Zuercher Zeitung” uważa, że chociaż wyrok nie kończy sporu o polskie reformy sądownictwa, to jest faktem o „fundamentalnym znaczeniu”. Podczas gdy postępowanie przeciwko Polsce na podstawie art. 7 unijnych traktatów utknęło w Radzie Europejskiej, wydaje się, że TSUE jest w stanie wyznaczyć granice gorliwości reformatorskiej rządu PiS, tym bardziej, że polska opozycja nie bez racji zwraca uwagę, że niewykonanie wyroków TSUE równałoby się faktycznemu wyjściu Polski z UE.

Przymusowa emerytura sędziów należy do „klasycznych instrumentów autokratów”, który pozbywają się w ten sposób politycznie nieposłusznych sędziów i zastępują ich lojalnymi.  „Wyrok TSUE jest zasadniczo sygnałem przeciwko takim praktykom, sygnałem, który ma znaczenie wykraczające poza Polskę” – pisze Niklaus Nuspliger w „NZZ”.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że polskie władze - obniżając wiek emerytalny sędziów Sądu Najwyższego złamały unijne prawo, a konkretnie art. 19 ust. 1 Traktatu o UE, który gwarantuje prawo do skutecznej ochrony sądowej.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>