1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Szczepionki na koronawirusa i bajki o bezpłodności

4 sierpnia 2021

Krążą opowieści, że szczepionki na COVID-19 mogą powodować bezpłodność zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Czy te obawy są uzasadnione? I jak groźna dla płodności jest sama infekcja koronawirusem?

https://p.dw.com/p/3yXtF
Naukowcy rozprawiają się z mitami o bezpłodności wskutek szczepienia na COVID-19
Naukowcy rozprawiają się z mitami o bezpłodności wskutek szczepienia na COVID-19Zdjęcie: picture-alliance

Szczepionka przeciwko wirusowi SARS-2 powoduje bezpłodność!” – tego rodzaju przestrogi od miesięcy krążą w mediach społecznościowych. Najpierw twierdzono, że przede wszystkim kobiety powinny obawiać się o swoje zdolności rozrodcze. Można było znaleźć także biologiczne wytłumaczenie: wytworzone w wyniku szczepienia przeciwciała miały nie tylko unieszkodliwiać koronawirusa, ale także atakować białko, które uczestniczy w tworzeniu łożyska w macicy.

Miałoby to funkcjonować w następujący sposób: szczepionki mRNA firm BioNTech/Pfizer i Moderny zawierają instrukcję budowy białka powierzchniowego wirusa SARS-2, tzw. białka Spike. Na jej podstawie komórki organizmu produkują białko Spike, które aktywuje odpowiedź immunologiczną, prowadzącą do wytworzenia przeciwciał tego specyficznego białka.  

„Całkowicie bezpodstawne twierdzenia"

Przeciwciała mają rzekomo działać jeszcze przeciwko innemu białku, syncytynie, która bierze udział w tworzeniu łożyska w macicy i jest niezbędna dla ciąży. Rozpowszechniający tę teorię wskazują na podobieństwo białka Spike i syncytyny.

Białko Spike koronawirusa składa się z 1273 aminokwasów, syncytyna z 538. Badacze znaleźli tylko jedną sekwencję z pięciu aminokwasów, która jest podobna w obu białkach. Nie jest jednak identyczna. I to by było na tyle, jeżeli chodzi o podobieństwa.

Niemcy szczepią ciężarne

Jeżeli założenie, że przez wywołana szczepionką odpowiedź immunologiczna może powodować bezpłodność, to „także albo przede wszystkim samo zachorowanie na COVID-19 musiałoby prowadzić do bezpłodności”, piszą Udo Markert z Kliniki Uniwersyteckiej w Jenie, wiceprzewodniczący European Society for Reproductive Immunology oraz jego kolega Ekkehard Schleussner, dyrektor Uniwersyteckiej Kliniki Położnictwa w Jenie i wiceprzewodniczący Niemeickiego Towarzystwa Medycyny Prenatalnej. 

„Dlatego z punktu widzenia badań łożysk i medycyny reprodukcyjnej te szeroko rozpowszechniane teorie są całkowicie bezpodstawne!” – dodają we wspólnym oświadczeniu i zalecają kobietom zaszczepienie się na COVID-19.

Męski strach

Nie tylko kobiety są zdezorientowane przez niepotwierdzone teorie i fałszywe twierdzenia. W mediach społecznościowych szerzą się także informacje o negatywnym wpływie szczepień na zdolności rozrodcze mężczyzn. Badania amerykańskie sugerują jednak coś odwrotnego. Naukowcy przebadali nasienie 45 mężczyzn przed i po szczepieniu preparatem mRNA i nie stwierdzili żadnego negatywnego wpływu szczepionki na zdolności rozrodcze.

„U żadnego z badanych mężczyzn nie stwierdziliśmy, że szczepionka miała jakikolwiek wpływ na plemniki” – mówi Daniel Nassau, urolg i jeden z autorów badania. Jest przekonany, że większa liczba testowanych osób nie zmieniłaby jego rezultatu. 

Groźny jest wirus, nie szczepionki

Jednocześnie Ranjith Ramasamy, profesor urologii na Uniwersytecie w Miami, który brał udział w tych badaniach, wskazuje na zagrożenie wynikające z infekcji koronawirusem.  W artykule na łamach „The Conversation" pisze, że szczepienia na COVID-19 nie są przyczyną ani zaburzeń erekcji ani bezpłodności. „Prawdą jest taka, że SARS-CoV-2, wirus, który wywołuje COVID-19, stwarza ryzyko obu tych chorób” – twierdzi amerykański naukowiec. 

Wraz ze swym zespołem udowodnił on obecność wirusa w tkance jądra mężczyzny zmarłego na COVID-19. Ramasamy uważa, że wirus może nie tylko zakłócać produkcję plemników i płodność, ale i prowadzić do zaburzeń erekcji.

Naukowiec dodaje, że te ustalenia nie są dużym zaskoczeniem. Także inne wirusy, jak Zika, czy wirus świnki mogą powodować stany zapalne jąder i zaburzać płodność. „Im cięższy przebieg infekcji, tym bardziej wzrasta ryzyko bezpłodności i zaburzeń erekcji” – mówi Nassau. I dodaje: „Każdemu mężczyźnie radziłbym pilne zaszczepienie się na COVID-19”.