‘Almanya, Türkiye konusunda karar vermeli’
3 Kasım 2011
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Berlin ziyareti sırasında iki ülke arasındaki köklü ve tarihi ilişkileri hatırlatarak, Almanca olarak “Biz birlikteyiz” dese de Alman hükümetini eleştirmekten de kaçınmadı. Berlin'de düzenlenen göçün 50'inci yılını kutlama etkinliklere katılan Erdoğan’ın Almanya’da yaşayan Türkler'in uyumunda Alman hükümetinin hatalar yaptığını ifade etmesi ve evlilik yoluyla Almanya’ya gelecek eşlerden temel düzeyde Almanca bilgisinin istenmesini “insan hakları ihlali” olarak nitelendirmesi tepki topladı. Erdoğan’ın Türkiye’nin Avrupa Birliği sürecinde Almanya’dan daha fazla çaba beklediği söylemesi karşısında ise Alman mevkidaşı Angela Merkel destek sözü vermedi.
Artık karar verme zamanı
Erdoğan’ın ziyareti sonrasında iki ülke arasındaki ilişkileri Deutsche Welle Türkçe Servisi'ne değerlendiren Türkiye uzmanı Udo Steinbach, bütün görüşlerini paylaşmasa da Erdoğan’ın açık bir şekilde konuşmasını yerinde bulduğunu belirtti: “Kanımca, Türk - Alman ilişkilerinde gerçekten de tutumumuzun ne olduğuna dair kesin kararımızı vereceğimiz bir noktaya gelinmesi gerekiyor. Türk - Alman ilişkilerine getirilecek açıklığı sürekli erteliyoruz. Bu nedenle de Türkiye Başbakanı'nın bizden açık ve net bir tavır talep etmesini doğru buluyorum, hem Almanya’da yaşayan Türk kökenlilerin geleceği ve uyumunda hem de Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki yakınlaşma sürecinde Almanya’nın oynayacağı rol konusunda.”
"Berlin AB sürecinde Ankara'yı desteklemeli"
Steinbach, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyelik hedefinden vazgeçmediğine inandığını söyledi. Bu çerçevede, Erdoğan’ın Türkiye’nin Avrupa Birliği sürecinde Almanya’dan beklentilerini haklı bulan Steinbach, Berlin’in Ankara’ya destek vermesi gerektiğini belirtti: “Alman hükümetinin açıkça izlemesi gereken çizgi ‘imtiyazlı ortaklığa karşı çıkıyoruz ve Türkiye ile üyelik müzakerelerine devam ediyoruz’ şeklinde olmalı. Artık bu konuya bir açıklık getirilmesi gerekiyor. Türkiye, Yakın ve Ortadoğu’daki yerini değiştiriyor. Türkiye, uluslararası toplumdaki konumunu değiştiriyor. Bu çerçevede Avrupa Birliği’nin tavrı, Türkiye’nin durumunu desteklemek ve olumlu görmek şeklinde olmalı.”
Türk hükümetine eleştiri
Udo Steinbach, Türk hükümetinin Almanya’da yaşayan Türkler'in uyumuna ilişkin tavrını ise eleştirdi. Steinbach, Türkiye’de Başbakanlık’a bağlı olarak faaliyet gösteren, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın Almanya’daki uyum sürecine katkı sağlamayacağını belirterek, bu nedenle Başbakan Erdoğan'ın Berlin ziyaretinin ilk gününde bu kurum tarafından düzenlenen gala yemeğine katılmasını doğru bulmadığını dile getirdi. Başbakan Erdoğan’ın, Türkler'in uyumuna ilişkin açıklamalarını eleştiren Steinbach, Almanlar'ın bu konuda Erdoğan’ı anlamakta zorlandığını ifade etti. “Bu açıdan bakıldığında Almanlar tabii ki şaşırıyor, halk Sayın Erdoğan’ı anlamıyor. Uyumu destekliyor mu, yoksa yarım uyum mu istiyor? Erdoğan, Almanya’daki Türkler'in Alman vatandaşı olmasını istiyor mu, yoksa Türk vatandaşı olarak mı kalmalarını istiyor? Yani Erdoğan’ın yaptığı açıklamaların iki anlamı var. Erdoğan'ın bu konuda açık bir dil kullanması gerekiyor. Bunlar gözönünde bulundurulduğunda, Alman medyasında Sayın Erdoğan’ın açıklamalarının eleştirilmesini de anlayabiliyorum.”
"Dikkat başka yöne çekiliyor"
Erdoğan’ın Berlin ziyaretinde dikkat çeken konulardan biri terörle mücadele oldu. Erdoğan, PKK'ya destek verenlerin de Türkiye’deki şiddetten sorumlu olduğunu ifade etti. Steinbach, Erdoğan’ın bu konudaki sert açıklamalarını üzüntüyle karşıladığını söyledi: "Almanya’nın bu konudaki siyaseti son derece açık. PKK, Almanya’da yasaklandı. Ancak tabii biz bazı şeyleri Türk hükümetiyle aynı sertlik ve kararlılıkla uygulayamayız. Biz sonuçta başka bir ülkeyiz, demokratik bir ülkeyiz. Vatandaşlık ve insan haklarına saygı duyuyoruz. Bana, sayın Erdoğan, dikkati başka bir yöne çekmek istiyor gibi geliyor. Zira Türk hükümeti, Kürt meselesi ile karşı karşıya. Ve Türk hükümeti, yani Erdoğan geçen iki yılda Türkiye’deki Kürt sorununu çözmek için hiçbir şey yapmadı.”
© Deutsche Welle Türkçe
Haber: Jülide Danışman / Berlin
Editör: Hülya Köylü