Szef CDU Armin Laschet. Kandydat na kanclerza Niemiec

Armin Laschet, 59-letni premier Nadrenii Północnej-Westfalii, został przewodniczącym Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU). Na wirtualnym kongresie partii głosowało na niego 521 delegatów. 55 głosami wyprzedził swojego rywala Friedricha Merza. Norbert Roettgen odpadł już po pierwszym głosowaniu. Spośród trzech kandydatów premier najbardziej zaludnionego kraju związkowego Niemiec jest tym, który najbardziej opowiada się za kontynuacją kursu Angeli Merkel i „CDU środka”.

Przed głosowaniem Laschet uplasował CDU jako „partię środka” i ostrzegł przed dalszym podziałem społecznym. – Wygramy tylko wtedy, gdy w środku pozostaniemy silni – mówił. Ostrzegał, że polityka nie może polaryzować, tylko musi mówić wprost i zawsze budować zaufanie. Podczas wirtualnego kongresu partii Laschet odwołał się do swojego doświadczenia jako szefa rządu. CDU nie potrzebuje „dyrektora generalnego, prezesa zarządu”, ale kogoś, kto trzyma partię razem.

Od 2012 roku Laschet był jednym z pięciu wiceprzewodniczących CDU. Katolik znad Renu zawsze był niezawodnym partnerem przewodniczących partii. Do 2018 roku Angela Merkel, a potem Annegret Kramp-Karrenbauer mogły zawsze na nim polegać. W czasie kryzysu migracyjnego w 2015 roku Laschet pozostał lojalnym towarzyszem kanclerz.

Umiar i środek

Laschet, jak sam przyznaje, opowiada się za „podejściem, które cechuje się umiarkowaniem”, „które skierowane jest na ludzi i nie odwraca się od nich plecami”. Nalega na spójność społeczeństwa, pokój społeczny i społeczną gospodarkę rynkową. Laschet był jedynym z trzech kandydatów na szefa CDU, który już wygrał wybory i ma doświadczenie rządowe. To na pewno nie zaszkodzi – powtarzał.

Chadek utworzył tandem z 40-letnim ministrem zdrowia Jensem Spahnem. Zaledwie na kilka dni przed wyborami, obaj przedstawili dziesięciopunktowy program pod tytułem #Impulse2021. Potwierdzają w nim „wyraźną demarkację na prawo” i szeroką pozycję CDU jako partii masowej z lewicowym raczej skrzydłem pracobiorców i konserwatywnym z reguły skrzydłem gospodarczym. Swoje postulaty sformułowali w następujący sposób: „Przekształcić lata 20. w dekadę modernizacyjną dla Niemiec: nowa dynamika gospodarcza, kompleksowe bezpieczeństwo, najlepsze i sprawiedliwe szanse edukacyjne”. Laschet i Spahn chcą „wysiłkowego moratorium” dla podupadłej gospodarki, federalnego ministerstwa ds. cyfryzacji. Zapewniają o „zerowej tolerancji dla przestępczości i ekstremizmu”. To brzmi jak program rządowy.

Europejski i transatlantycki

W polityce zagranicznej Laschet i Spahn podkreślają wyraźne europejskie i transatlantyckie nastawienie partii: naciskają na większą współpracę z USA w zakresie polityki klimatycznej i handlowej, opowiadają się za bardziej zdolną do działania UE i większym zaangażowaniem francusko-niemieckim. Zmiana przywództwa w USA będzie odpowiadać Laschetowi. Od dawna utrzymuje on intensywne kontakty z władzami w Paryżu, co rusz jeździ do Francji z wizytą. Od 2019 roku polityk jest przedstawicielem RFN ds. niemiecko-francuskich relacji kulturalnych. 

Urodzony w Akwizgranie Armin Laschet zna wszystkie strony polityki. Ponad 30 lat temu jako młody człowiek pracował w zespole ówczesnego przewodniczącego Bundestagu Philippa Jenningera. Po jego rezygnacji w 1988 roku chadek trafił do zespołu nowej prezydent Bundestagu Rity Suessmuth. W latach 1994-1998 Laschet, z wykształcenia prawnik i dziennikarz, sam był członkiem Bundestagu, a w latach 1999-2005 członkiem Parlamentu Europejskiego. Od 2010 roku zasiada w parlamencie Nadrenii Północnej-Westfalii.

Tam CDU w 2017 roku odniosła zwycięstwo w wyborach regionalnych i w koalicji z FDP utworzyła rząd w Duesseldorfie. Było to niezwykłe zwycięstwo, ponieważ w największym pod względem ludności kraju związkowym Niemiec przez ponad 50 lat rządzili socjaldemokraci. Zwycięstwo nad Renem i Ruhrą dodało wiatru w żagle słabnącej CDU Angeli Merkel. I to na krótko przed wyborami na szczeblu federalnym. 

Armin Laschet zawsze walczył wiernie u boku kanclerz Merkel, nigdy przeciwko niej. W przeciwieństwie do swoich dwóch rywali – Norberta Roettgena i Friedricha Merza – nigdy nie zerwał z Merkel po wielkim sporze.

Porażki i wytrwałość

W politycznym życiorysie Lascheta są również porażki. W 1998 roku stracił on bezpośredni mandat do Bundestagu. W 2010 roku przegrał z Norbertem Roettgenem w ubieganiu się o stanowisko przewodniczącego CDU w Nadrenii Północnej-Westfalii. Dopiero dwa lata później i po ogromnych wewnątrzpartyjnych potyczkach Laschet przejął władzę. Teraz, jedenaście lat później, zwycięża również na szczeblu federalnym. To świadczy o tym, że może poczekać. I jest wytrwały.

Teraz jest drugim następcą Angeli Merkel na stanowisku szefa CDU. Tradycyjnie ten, kto sprawuje ten urząd w CDU, jest kandydatem partii na kanclerza, a w przypadku większości parlamentarnej – kanclerzem. Na razie nie wiadomo, czy Armin Laschet będzie kandydował na następcę rządzącej od 15 lat Angeli Merkel.

Z jednej strony mówi się czasem także o ambicjach kanclerskich młodszego o 19 lat Jensa Spahna. Z drugiej strony, kwestia kandydatury kanclerza ma zostać rozstrzygnięta dopiero za dobre dwa miesiące, po wyborach w dwóch niemieckich landach i w porozumieniu z szefem bawarskiej CSU Markusem Soederem. 

– Premier, który z powodzeniem rządzi 18-milionowym krajem związkowym, może być również kanclerzem – powiedział Laschet kilka dni temu, podkreślając swoje ambicje. Swój kurs wyjaśnił w kilku słowach: – Zerwanie z Angelą Merkel byłoby właśnie złym sygnałem. To będzie mu teraz towarzyszyć jako liderowi partii.

A konkurenci Lascheta? Norbert Roettgen, który kilka minut po ogłoszeniu wyników, obiecał nowemu przewodniczącemu pełne wsparcie, wystartował w wyborach do prezydium CDU, gdzie uzyskał czwarty najlepszy wynik. To oznacza, że w przyszłości i on zostaje na pokładzie.

Merz ministrem?

65-letni Friedrich Merz nie chciał kandydować na wiceprzewodniczącego ani członka prezydium czy członka innego gremium CDU, ale jeszcze przed końcem wirtualnego kongresu partii konferencji partyjnej, zgłosił się przez Twittera. Zaoferował Laschetowi „udział w obecnym rządzie na szczeblu federalnym i przejęcie ministerstwa gospodarki”. Teraz na czele resortu stoi długoletni powiernik Merkel Peter Altmaier (62).

Pierwszy wirtualny kongres CDU jest już historią, ale debaty trwają nadal.